Tết Đoan Ngọ (mùng 5/5 âm lịch) là một trong những ngày lễ quan trọng của người phương Đông như Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam. Tuy nhiên, mỗi quốc gia lại có những phong tục và món ăn truyền thống khác nhau.

Tại Việt Nam, vào ngày Tết Đoan Ngọ, người dân khắp 3 miền luôn có những món ăn truyền thống để "giết sâu bọ". 

Bánh tro

Bánh tro là thứ không thể thiếu trong ngày Tết Đoan Ngọ. Bánh tro có nhiều tên và hình dáng khác nhau như bánh ú, bánh gio, bánh âm và có vài biến thể khác nhau theo địa phương. Bánh có màu vàng đậm, được làm từ bột gạo nếp ngâm và lọc qua nước tro của một số loại cây trong vườn nhà. Món bánh này có màu sắc hấp dẫn, hương thơm đặc trưng và vị thanh mát. Bánh tro thường ăn chung với đường hoặc mật.

Theo quan niệm của dân gian, ăn bánh tro vào ngày Tết Đoan Ngọ thì bệnh tật trong người sẽ được tiêu tan, cây cối, hoa màu sẽ được tiêu diệt hết sâu bọ.

Cơm rượu nếp

Đây là món không thể thiếu trong ngày Tết Đoan Ngọ. Theo quan niệm của người xưa, cơm nếp có thể tiêu diệt ký sinh trùng trong cơ thể. Vị nồng chua, cay, ngọt, của cơm nếp sẽ có tác dụng loại bỏ những loài ký sinh có hại. Gạo được chọn để nấu cơm rượu nếp là loại nếp cẩm, hoặc nếp cái hoa vàng. Vào sáng mùng 5/5 âm lịch, mọi người có thể ăn một chút cơm rượu nếp với mong muốn và niềm tin sẽ đẩy lùi được mầm bệnh trong cơ thể.

Các gia đình có thể nấu cơm nếp, ủ rượu ở nhà hoặc tiện hơn thì mua ngoài hàng bán sẵn.

Thịt vịt

Thịt vịt cũng món ăn không thể thiếu trong Tết Đoan Ngọ. Theo nhiều người giải thích thì vịt có tính hàn, ăn vào sẽ giúp cơ thể mát mẻ, bổ dưỡng trong những ngày oi bức đầu tháng 5 (âm lịch). Hơn nữa, từ tháng 5 trở đi, vịt bắt đầu vào mùa, thịt sẽ béo ngậy, thơm ngon hơn và không còn mùi hôi nữa.

Hoa quả

Không chỉ riêng ngày Tết Đoan Ngọ mà hoa quả luôn là món đồ không thể thiếu trong mâm cơm cúng hàng ngày của mỗi gia đình người Việt. Để "giết sâu bọ", tiêu tan bệnh tật, làm mát cơ thể, người ta thưởng chọn các loại hoa quả mùa hè, chua chua ngon ngọt như mận, đào, vải, xoài,.....Việc ăn trái cây đầu mùa không chỉ để tiêu trừ mầm bệnh mà còn thể hiện được mong muốn hoa trái đầy nhà, sinh sôi nảy nở.

Chè trôi nước

Chè trôi nước là món ăn không thể thiếu trong ngày Tết Đoan Ngọ của người miền Nam. Theo quan niệm dân gian thì món được làm từ gạo nếp có khả năng diệt sâu bọ tốt. Bánh trôi được làm từ bột nếp, nhân đậu xanh ăn kèm với nước cốt dừa có vị béo.

 Tiểu Bảo (Tổng hợp)

Ảnh: Sưu tầm