Năm 2017, trên các diễn đàn dành cho mẹ và bé có rất nhiều thông tin về sữa từ các loại hạt. Từ nơi bán nguyên vật liệu, máy làm sữa, công dụng của các loại sữa và cả những địa chỉ tin cậy cung cấp loại sữa này. Nhiều bà mẹ bỉm sữa khéo tay hay làm cũng đã chia sẻ kinh nghiệm thực tế khi cho con uống sữa hạt, cộng thêm những hình ảnh ly sữa hạt được trình bày đẹp mắt đã khiến cho sữa hạt dần trở thành món đồ uống trong bữa phụ được các mẹ Việt ưa chuộng nhất trong năm qua.

Các bà mẹ đảm đang thi nhau khoe những món sữa hạt cho bé yêu.

Không thể phủ nhận giá trị dinh dưỡng từ các loại sữa hạt, nhưng theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc làm dụng sữa hạt hiện nay của các bà mẹ lại tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ đối với trẻ.

Theo BS Lê Thị Hải (Viện dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam): “Đối với trẻ nhỏ, nếu chỉ được dùng các loại sữa hạt, trẻ sẽ bị thiếu các vi chất dinh dưỡng (sắt, kẽm), axit amin thiết yếu. Trẻ có nguy cơ bị thiếu máu, còi xương, suy dinh dưỡng là rất cao. Không đủ vi chất dinh dưỡng trẻ sẽ ảnh hưởng tới hệ miễn dịch, dễ ốm, suy dinh dưỡng và thấp còi. 

Vì thế, mẹ chỉ nên sử dụng sữa hạt cho bé như một thực phẩm phụ, bổ sung chất, giúp bé thay đổi khẩu vị, cho bé dùng khoảng 2-3 ly mỗi tuần. Đặc biệt, nhiều loại sữa hạt không nên sử dụng cho bé dưới 1 tuổi, mà trẻ ở độ tuổi này cần bổ sung dinh dưỡng từ sữa mẹ, ăn dặm hoặc sữa công thức”.

Sữa hạt tuy tốt nhưng không nên lạm dụng.

Bên cạnh đó, có rất nhiều sai lầm của các bà mẹ trong việc chế biến sữa hạt khiến ly sữa mất hết giá trị dinh dưỡng.

BS Hải chỉ ra: “Thực tế, có rất nhiều loại hạt nếu xay với nước sôi, hoặc xay xong đem đun sôi sẽ gây kết tủa làm hỏng sữa. Điển hình là hạt điều, hạnh nhân, óc chó, macca, dừa… là những loại hạt chứa nhiều chất béo – thì chỉ cần xay với nước lọc bình thường rồi lọc bỏ bã đi là ổn. Cùng với đó, nếu gia đình sinh sống ở những nơi có nguồn nước không đảm bảo thì ít nhiều cũng ảnh hưởng đến hương vị và dinh dưỡng của sữa hạt. Nhưng hiện nay, nhiều bà mẹ còn bỏ qua những lưu ý vè chất lượng nguồn nước của gia đình. Nên sử dụng nước lọc kiềm tính hoặc nước đã được lọc bằng máy lọc tại nhà là lựa chọn khá an toàn để có một cốc sữa hạt đúng vị”.

Để có được những ly sữa hạt thơm ngon, ngoài việc lựa chọn nguồn hạt có chất lượng, thì việc ngâm hạt kĩ trước khi chế biến cũng rất quan trọng, vì đa phần các loại hạt đều rất cứng. “Ngoài việc hạt cứng sẽ mất thời gian chế biến,  thì đối với trẻ nhỏ, hệ tiêu hóa còn yếu, việc ngâm hạt sẽ giúp loại bỏ độc tố và giúp việc hấp thu dinh dưỡng của trẻ trở nên dễ dàng hơn”, BS Hải cho biết.

Đối với các bé đã quen với sữa mẹ, sữa công thức, các bé thường rất khó chịu uống sữa hạt. Lý do là vì sữa hạt không ngậy và béo rõ rệt như các loại sữa nói trên mà vị thanh nhẹ tự nhiên, thường không đạt đến độ ngọt “chuẩn” mà bé đã quen.

Cần chế biến và bảo quản đúng cách để giữ chất dinh dưỡng trong sữa hạt.

Vì thế, BS Hải khuyên: “Lúc đầu, các mẹ nên cho độ ngọt tương đương với sữa công thức, hoặc sữa bò. Sau đó, khi bé đã quen thì giảm dần để đúng vị sữa hạt hơn. Tuy nhiên, với các bé dưới một tuổi, các mẹ không nên sử dụng đường. Vì thế, nếu ở giai đoạn này, bé không chấp nhận sữa hạt thì mẹ cũng không nên nóng vội”.

Sau khi sữa đã được làm xong, việc để sữa ở nhiệt độ phòng dễ khiến cho sữa bị vi khuẩn xâm nhập và làm sữa mau chua hỏng hơn. Vì vậy, sau khi sữa đã nguội, hãy để ngay sữa vào ngăn mát tủ lạnh, chỗ hơi lạnh tỏa ra. Đừng để ở cánh tủ sẽ khiến sữa nhanh hỏng hơn do nhiệt độ ở cánh tủ thường xuyên bị thay đổi theo mỗi lần bạn mở – đóng tủ lạnh.

 Châu Anh