Vấn nạn về thực phẩm bẩn và câu chuyện “hô biến” thịt lợn sề thành thịt bò tươi luôn là vấn đề mà các bà nội trợ quan tâm, lo lắng. Mới đây, trên mạng xã hội đã lan truyền một clip và những hình ảnh ghi lại quy trình biến những miếng thịt lợn sề thành thịt bò bằng cách thái nhỏ thịt rồi trộn cùng mỡ bò, trâu và tiết bò để gây mùi giống thịt bò. Loại thịt được tẩm ướp trong clip thường chỉ được dùng để cung cấp cho các cửa hàng bán bún phở nhỏ lẻ, bởi chỉ có những nơi như vậy mới tiêu thụ trực tiếp thịt vụn.

Hình ảnh thịt lợn sề vụn trộn tiết và mỡ bò được đăng tải trên mạng thời gian gần đây.

Tại một khu chợ thuộc quận Bắc Từ Liêm, một tiểu thương chuyên bán thịt bò cho biết: “Thịt bò thật có giá rất đắt, nếu mua ngoài chợ thì có thể 35.000 đồng/lạng thịt bò nên việc nhiều người bán hàng làm giả thịt bò từ thịt lợn có thể làm tăng lợi nhuận. Giá một kg thịt lợn sề chỉ có khoảng 100.000 đồng/kg nên nếu làm giả thì có thể khiến lợi nhuận tăng gấp 2, 3 lần. Thường thì người ta sử dụng thịt lợn sề vì thịt lợn sề có màu đỏ, hơi dai giống thịt bò, chỉ khác là không có mùi gây và không dẻo dai bằng, chỉ phát hiện ra đây là thịt lợn khi đã nấu lên và ăn thôi, vì lúc đấy tiết và mỡ đã bay mất gần hết”.

Tiểu thương này cho biết, hiện những người bán thịt ở chợ rất ít khi dùng phẩm màu hóa chất để tẩm ướp thịt lợn sề, họ thường ướp tiết bò lên thịt, đợi khô rồi lấy mỡ bò rán rưới lên để miếng thịt bóng, dai và có mùi như thịt bò thật. “Trước kia, người ta thường lấy bột hoa hiên để nhuộm màu thịt lợn thường thành màu đỏ như thịt bò, nhưng dùng cách này chỉ nhuộm được bên ngoài, bên trong cắt ra vẫn có màu hồng của thịt lợn nên dễ phát hiện. Giờ dùng thịt lợn sề thì chỉ cần ướp mùi thì sẽ chả ai biết, giá lại rẻ dễ bán” – tiểu thương này chia sẻ thêm.

Tại các khu chợ gần các trường đại học, chợ sinh viên, thịt bò được bán với giá rẻ bất ngờ, có nơi chỉ 150.000 đồng/kg thịt bò bắp. Tại chợ Nghĩa Tân (Cầu Giấy, Hà Nội), một số quán còn bán thịt loại 1 và loại 2, loại 2 có giá khá rẻ, chỉ khoảng 200.000 đồng/kg nhưng khi mang về luộc thì trông không khác gì thịt lợn. Tại một khu chợ cóc trên đường Quan Hoa (Cầu Giấy), PV Emdep đã hỏi mua thịt bò tại một sạp bán ven đường. Ban đầu khi hỏi mua, chủ quán thét giá 35.000 đồng/lạng, nhưng sau một hồi mặc cả thì 1 lạng thịt bò được bán với giá 15.000 đồng.

PV cũng đã tìm đến một cơ sở bán thịt uy tín và mua thịt bò với giá 40.000 đồng/lạng. Mang hai thứ thịt chung tên gọi thịt bò nhưng có giá cả "thượng vàng, hạ cám" này về, PV đã thử phân biệt thịt bò thật và thịt lợn sề tẩm tiết bò. 

Theo quan sát, thịt bò giá 40.000 đồng (phải) sờ vào rất chắc, còn thịt bò giá 15.000 đồng (trái) thì mềm và nhão hơn.

Thịt bò 15.000 đồng (trái) khi ngâm nước một thời gian thì nước chuyển đỏ và có váng, còn thịt bò 40.000 đồng (phải) nước trong hơn.

Sau khi ngâm nước và mang ra khỏi bát, có thể thấy hai miếng thịt có màu sắc khác biệt rõ ràng.

Phần lớn, những tiểu thương này chủ yếu đánh vào tâm lý ham rẻ của các bà nội trợ, sinh viên đại học, biến thịt lợn thành thịt bò để dễ bán và được giá hơn.

Theo hầu hết quan điểm của những người bán, họ cho rằng việc tẩm ướp thịt lợn sề bằng tiết và mỡ bò sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng vì không sử dụng hóa chất, chỉ sử dụng nguyên liệu từ chính con bò. Tuy nhiên, đấy chỉ là lời biện bạch cho hành vi gian lận kinh doanh mua bán, việc ăn thịt lợn sề tẩm ướp bằng tiết và mỡ bò sẽ gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe.

Theo ông Nguyễn Đình Đảng – Cục phó Chi cục Thú y Hà Nội cho biết: “Câu chuyện biến thịt lợn sề thành thịt bò không chỉ liên quan đến gian lận thương mại và còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng bởi câu hỏi đặt ra là liệu con lợn đấy có đang tồn dư thuốc gì hay không, đặc biệt là thuốc kháng sinh. Trong quá trình sinh sản của lợn, người nuôi cũng có thể sử dụng các thuốc kháng sinh, trị bệnh để tiêm cho cho lợn nên điều mà chúng tôi lo ngại và quan tâm chính là việc lợn có còn tồn dư loại thuốc nào khi giết mổ”.

Thực tế, vẫn có những con lợn nái được dùng để gây giống nhưng không thành công nên thải loại giết mổ. Tuy nhiên, để chất lượng thịt lợn giống như thịt bò thì con lợn phải càng già càng tốt, vậy nên rất ít trường hợp lợn nái còn ít tuổi đã bị thịt để làm giả thịt bò. Trong quá trình đấy sẽ không thể biết con lợn bị tiêm bao nhiêu kháng sinh và liệu thời gian chờ thải loại có đủ để mất hết tồn dư thuốc trong thịt hay không.

Ngoài ra, theo kinh nghiệm dân gian, người ốm dậy hoặc người mới để ăn lợn sề cũng không hề tốt, có thể khiến mất sữa hoặc bị hậu sản. Nếu người bị bệnh không biết để tránh thì sẽ nguy hại cho sức khỏe. Ngoài ra, mỡ bò dùng để tẩm ướp là loại mỡ động vật kém nhất, vì trong mỡ bò có axit mỡ bão hòa tương đối cao, có thể làm hàm lượng cholesterol  trong máu tăng lên. Hơn nữa, khi người ăn thứ thịt được tẩm ướp, chế biến từ nhiều loại như vậy có thể tạo nên một hợp chất AGE xâm nhập vào các tổ chức lành gây biến tính các tổ chức lành.

Lương Chi