Tháng 5 - 7 mới là thời điểm đào Sa Pa vào mùa thu quả, nhưng đâu đó ở các chợ mạng, thậm chí là các gánh hàng rong đã rao bán các loại đào trơn, đào lông mịn, những loại đào này được quảng cáo là đào Sa Pa loại xịn, hàng tuyển đẹp mắt. Những loại đào này được rao bán với giá 50.000 - 70.000 đồng/kg, quả nào cũng to đầy như nắm tay, màu sắc trông rất đẹp mắt và hấp dẫn.

Thực tế, những trái đào này được nhập từ các vườn đào ở Trung Quốc, sau khi được chuyển về Việt Nam thì các tiểu thương đều quảng bá đây là đào Việt, đào Sa Pa, Mộc Châu, Sơn La để bán được giá. Theo lời của các tiểu thương nhập bán đào qua chợ mạng, hiện đào tại các vườn tại Trung Quốc có giá bán sỉ khoảng 20.000 - 27.000 đồng/kg đào trơn.

Đào trơn Trung Quốc đã bắt đầu được nhập về Việt Nam

Chị Hương Mai - một tiểu thương đổ sỉ đào từ cửa khẩu về các tỉnh thành cho hay: "Đào Việt mình ra quả muộn hơn, từ đầu tháng 4 các vườn đào ở Trung Quốc đã bắt đầu xuất bán quả ra thị trường rồi. Giá của đào Trung Quốc khá rẻ, quả đẹp mã, trái nào cũng hồng lựng, đỏ chót, đều tăm tắp nên rất hút hàng. Tính ra giá nhập về của đào Trung Quốc cũng rẻ hơn so với đào Việt, nhập về đầu tấn thì giá chỉ độ 13.000 - 15.000 đồng/kg thôi".

Chị Mai cho hay, đào Trung Quốc có cả đào lông và đào trơn. Nhưng đào trơn được đặt mua nhiều hơn cả vì quả đẹp, vỏ mỏng bóng láng, thịt giòn, ăn cả vỏ cũng không lo ngứa họng như đào lông. Loại đào này đẹp mã nên được nhiều tiểu thương đẩy xe hàng rong mua về bán cho khách đi đường. Giá bán chỉ từ 35.000 - 50.000 đồng/kg đào trơn đẹp. 

"Người mua có thể dùng mắt thường để nhận biết đào, đào Việt Nam cực kỳ hiếm đào trơn. Ngay cả đào Sơn La - giống đào Việt ra quả từ tháng 4 cũng chủ yếu là đào lông mịn, vỏ màu hơi xanh xanh chứ không đỏ vàng như đào Trung Quốc, giống đào không lông ở Sơn La cũng có màu xanh đỏ chứ không đỏ hồng như đào Trung. Nếu không ham rẻ, muốn mua đào Việt ăn cho đảm bảo thì người tiêu dùng có thể chú ý đến đặc điểm này của quả đào"- chị Mai bật mí thêm.

Nói về giống đào của Trung Quốc, anh Hưng Thái (Lào Cai) - tiểu thương nhập hàng hóa nội địa Trung Đài cho hay, cứ đến đầu tháng 4 đến hết tháng 7 hàng năm, các thương lái lại kéo nhau sang Trung Quốc nhập đào về bán lại cho các tiểu thương. Đào Trung Quốc to đẹp sẽ được trộn cùng đào Việt để bán được giá cao hơn.

"Càng vào gần hè thì đào Trung Quốc càng nhiều, vì lúc này nhiều giống đào của Trung Quốc ra quả. Một số loại còn trùng với thời gian thu hoạch đào của Việt Nam nên càng dễ trộn lẫn. Giá đào Trung Quốc rẻ, lại trồng từ vườn được chăm bón, không được tự nhiên như đào rừng Việt Nam nên dân mình không thích ăn. Thế nên nhiều người bán cứ quảng bá đây là đào Việt, đào Tây Bắc thì dân mình lại mua, dù giá cả khá rẻ, cực kỳ khập khiễng với đào rừng chính gốc" - anh Thái cho biết. Người này cũng nhận định, giá sỉ đào Trung Quốc rất rẻ nên nếu mua về bán sẽ mang lại món tiền lãi lớn, dù giá bán ra không đắt đỏ bằng đào Việt.

Vì đang đầu mùa nên đào Sơn La cũng đang có giá cao ngất ngưởng, từ 50.000 - 60.000 đồng/kg đào, trong khi đó giá đào Trung Quốc bán ra chỉ bằng khoảng 2/3 giá đào Việt. 

Chị Huyền Như (Long Biên) - tiểu thương nhập bán đào Sơn La cho khách ăn tại Hà Nội chia sẻ, bản thân chị đã phải lên tận tỉnh Sơn La, nhờ người thu mua đào về để bán, thậm chí còn bỏ công lựa lặt những quả ngon, sạch, không sâu dập để bán, tiền khấu hao này đã khiến đào Sơn La tăng giá khá cao.

Hiện nay đào Sơn La đang vào mùa thu hoạch, nhưng hình dáng, màu sắc khác hẳn với đào trơn Trung Quốc

"Trên đường lên Sơn La thấy đào trĩu quả khắp chốn, người dân đi hái về bán từng thúng một. Đào rừng sạch, không thuốc thang nên trái nhỏ, chỉ to hơn cái chén một chút, mã quả cũng không đẹp bằng, nhiều quả bị nám, sâu đục nên khi thu mua về phải nhặt những quả ngon sạch ra cho khách. Giá mua đào Sơn La từ người dân là là khoảng 25.000 đồng/kg, còn đảo lông ruột vàng đẹp mã, hàng tuyển thì giá sỉ lên đến 30.000 đồng/kg là ít".

Chị Như chia sẻ thêm, người dân thường hái đào thành nhiều đợt, cứ 3 ngày lại hái 1 lần để chọn những quả chín, quả ương. Còn những quả xanh thì sẽ để hái rải rác thành nhiều đợt cho đến hết mùa.

"Đến tháng 6 thì hết mùa đào Sơn La, lúc này mới đến mùa đào Sa Pa. Nhưng thành thực mà nói, đào Sơn La được khách hàng đánh giá khá cao, đặc biệt là giống đào mèo được trồng lâu đời ở Vân Hồ, loại đào mèo này có thời gian ra quả trùng với đào Sa Pa và rất được yêu thích. Phần đầu của quả đào mèo hơi nhọn, cả phần đầu và cuống màu đỏ nhạt, khi chín sẽ có những sọc đỏ chạy dọc, thậm chí là những mảng đỏ ở bụng quả. Đặc biệt, ruột đào mèo đỏ thẫm và róc hạt, khi ăn sẽ thấy ngọt mát, giòn tan, thơm nức mùi đào tươi. Nhưng loại đào này phải 2 tháng nữa mới có" - chị Như cho biết.

Lương Chi