Theo quan niệm của các cụ ngày xưa thì phụ nữ sau khi sinh nên kiêng tắm gội. Vì sản phụ sau sinh thuộc thể hàn, các lỗ chân lông giãn ra. Nước cũng thể hàn, nếu tắm sẽ dễ gây cảm lạnh, thậm chí gây ra các bệnh hậu sản. Tuy vậy, sản phụ sau sinh nhiệt độ cơ thể tăng cao, cộng với sữa về, người đổ mồ hôi liên tục càng khiến người nóng hơn. Việc không tắm là điều không thể thực hiện được. Ngày nay quan niệm kiêng cữ đã khoa học hơn rất nhiều. Sản phụ không cần kiêng khem tắm gội tuyệt đối như trước nữa.

Vào mùa hè, nếu không tắm, sẽ cảm thấy da dính dính nhớp nhớp khó chịu. Vệ sinh thân thể không sạch sẽ dễ dẫn đến các bệnh như nổi mẩn, viêm da, tắc tuyến sữa, núm vú không sạch có thể gây ra viêm đầu vú. Còn khu vực vùng kín, nếu không được vệ sinh sạch sẽ kịp thời cũng sẽ dễ bị mắc các bệnh như nhiễm khuẩn sau sinh, nhiễm trùng âm đạo, viêm loét vết rạch tầng sinh môn, tổn thương đáy chậu...

Như vậy sau sinh nếu các mẹ vẫn kiêng tắm rửa thì cơ thể sẽ rất bức bối. Theo các bác sĩ thì việc kiêng tắm rửa như vậy là không đúng và phản khoa học.

Sau sinh cần tắm rửa mỗi ngày để giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ, tránh những bệnh nhiễm trùng…

Những ngày đầu sau khi sinh xong, sản dịch sẽ ra tương đối nhiều nên sản phụ phải vệ sinh sạch sẽ vùng kín. Nếu sản dịch ra nhiều, sản phụ nên vệ sinh nhiều lần hơn. Nếu sản phụ thấy quá bẩn có thể lau người, chỉ cần giữ ấm phòng, đóng cửa kín gió, dùng khăn sạch và lau người nhanh bằng nước ấm, xong thì lau khô người và nhanh chóng mặc quần áo tránh bị lạnh.

Tùy theo thời tiết mà sản phụ vệ sinh lau người nhiều hay ít, mùa đông thì có thể là 1 hoặc 2 lần còn mùa hè có thể nhiều hơn, miễn là cơ thể thấy thoải mái là được. Các mẹ có thể nhờ chồng giúp đỡ để thêm phần tình cảm.

Sau khi sinh 1 tuần, nếu sức khỏe tốt, sản dịch ra ít hơn các mẹ có thể tắm rửa bình thường. Trước khi tắm nên chuẩn bị sẵn nước ấm (khoảng trên dưới 40 độ C), nhiệt độ phòng duy trì khoảng 22 độ C, đóng kín cửa tránh gió. Thời gian tắm của sản phụ cũng không nên quá lâu, khoảng 10 phút là đủ.

Khi tắm sản phụ nên rửa mặt đầu tiên, sau đó tắm rửa cơ thể và cuối cùng mới là gội đầu.

Khi tắm, các lỗ chân lông trên mặt có khả năng mở rộng nhất, rửa mặt trước có thể tránh vi khuẩn có hại xâm nhập vào da. Vùng mũi và trán thường hay bị dầu nên massage một chút. Không nên gội đầu xong mới tắm vì khi đó khiến các mạch máu trên đầu khó lưu thông do sự chênh lệnh nhiệt độ đột ngột, có thể gây choáng váng. Vì vậy nên tắm rửa cơ thể trước sau đó mới gội đầu. Ngoài ra, không nên kì cọ quá mạnh vì như vậy nó sẽ làm hỏng lớp màng bảo vệ da. Khi tắm chỉ cần kì cọ nhẹ nhàng để vừa có tác dụng làm sạch các bụi bẩn dính trên da đồng thời massage cho da được thông thoáng, toàn thân dễ chịu sảng khoái.

Việc giữ vệ sinh vùng kín sau sinh là rất quan trọng. Khi ở bệnh viện, các y tá sẽ vệ sinh vùng kín cho sản phụ bằng nước ấm mỗi ngày và khử trùng vết rạch tầng sinh môn bằng thuốc sát trùng povidone iodine.Khi về nhà, sản phụ có thể tiếp tục vệ sinh vùng kín như ở viện. Khi sản dịch ít hơn, vết rạch khô và dần lành, sản phụ có thể tắm rửa bình thường. Nếu vết rạch vẫn chưa lành hẳn, sau khi tắm xong sản phụ dùng khăn thấm khô chỗ vết thương và sát trùng bằng povidone iodine.

Tắm xong nhanh chóng lau khô người, mặc quần áo tránh bị lạnh, sau đó dùng máy sấy sấy khô tóc.

Với các sản phụ sinh mổ, vết mổ vẫn chưa thể lành ngay sau 1 tuần. Nếu vậy các sản phụ lau người, tắm qua và nên chú ý cẩn thận để đảm bảo vết mổ được bảo vệ an toàn. Khoảng 2 tuần, vết mổ đã lành, các sản phụ có thể tắm bình thường.

Khi tắm, mẹ lưu ý không nên chà xát quá mạnh lên vết mổ đẻ mà chỉ nên dùng bông tắm xoa nhẹ nhàng lên cơ thể.

Việt Hà

(Dịch từ TT)