Ngày 23/11/2020, Đại học Oxford và đối tác AstraZeneca công bố thông tin quan trọng về việc vắc xin ngừa Covid-19 do họ hợp tác sản xuất có hiệu quả từ 70-90%.

Tính đến thời điểm hiện tại, vắc xin AstraZeneca đã được sử dụng ở 121 quốc gia và vùng lãnh thổ. Khác với các loại vắc xin ngừa Covid-19 do Pfizer và Moderna sản xuất đang được bán với giá gần 20 USD/liều, vắc xin AstraZeneca chỉ có giá chưa đến 3 USD/liều. Vì sao vậy?

Sarah Gilbert là ai?

Bà Sarah Gilbert sinh vào tháng 4/1962 tại Northamptonshire, Anh Quốc. Bà là con của một doanh nhân và một giáo viên dạy tiếng Anh. Bà Gilbert tốt nghiệp đại học East Anglia, sau đó tiếp tục học tiến sĩ hóa sinh chuyên ngành di truyền học tại Đại học Hull. Trong thời gian học tập, nhà khoa học này từng muốn từ bỏ con đường học tập, nghiên cứu của mình. 

Nhà khoa học Sarah Gilbert. (Ảnh: Đại học Oxford)

May mắn cho thế giới vì bà đã tiếp tục con đường học tập, nghiên cứu. Sau khi hoàn thành luận văn tiến sĩ, bà Sarah Gilbert công tác tại trung tâm nghiên cứu bia và chuyển sang làm việc trong lĩnh vực liên quan đến sức khỏe con người.

Bà Gilbert chưa từng có ý định trở thành một chuyên gia về vắc xin. Đến năm 1990, bà nghiên cứu về bệnh sốt rét tại Đại học Oxford. Năm 1998, bà sinh 3 con, 2 gái, 1 trai. Chồng bà, nhà khoa học Rob Blundell, chịu hy sinh sự nghiệp, chăm sóc con cái. Ông giúp bà yên tâm phấn đấu sự nghiệp và trở thành một trong những nhà khoa học vĩ đại nhất trong thời đại của chúng ta.

Người phụ nữ giúp các nước trên thế giới mua vắc xin Covid-19 giá rẻ

Sau khi quay trở lại với công việc, bà Gilbert ttrở thành giáo sư tại Viện Jenner danh giá của Đại học Oxford. Nhà khoa học này cũng thành lập nhóm nghiên cứu riêng để tạo ra vắc xin cho bệnh cúm, bệnh Ebola và hội chứng MERS (hội chứng hô hấp Trung Đông).

Tuy nhiên, vắc xin MERS chỉ mới thử nghiệm lần thứ hai thì đại dịch Covid-19 bùng phát ở Trung Quốc. Bà đã cùng với đồng nghiệp của mình nhanh chóng vào cuộc để giải mã căn bệnh Covid-19 và tìm ra loại vắc xin để chống lại căn bệnh này. Chỉ 1 tuần sau khi các nhà khoa học Trung Quốc công bố cấu trúc di truyền của virus Covid-19, nhóm của bà Gilbert đã thiết kế xong vắc xin Covid-19.

Dịch bệnh Covid-19 lan tràn, giết chết hàng triệu người, bà Gilbert làm việc không ngừng nghỉ để sớm chế tạo thành công vắc xin Covid-19.

Sau khi vắc xin Covid-19 do nhóm của bà Gilbert chế tạo đạt được hiệu quả tốt, bà đứng trước cơ hội kiếm được hàng triệu USD. Tuy vậy, bà Gilbert chọn từ bỏ bằng sáng chế vắc xin để có thể cứu sống hàng chục triệu người trên thế giới.

Nhà khoa học cho biết, bà chế tạo vắc xin để tiêu diệt virus, cứu sống loài người chứ không phải để chạy đua với những nhà phát triển vắc xin khác. Bà cũng sẵn sàng chia sẻ công nghệ chế tạo vắc xin Covid-19 để tất cả các quốc gia đều có thể tự sản xuất vắc xin.

Giáo sư Sarah Gilbert với mẫu búp bê Barbie mô phỏng hình dáng của bà. Ảnh: Shutterstock

Nhóm nghiên cứu của bà Gilbert đã đạt được thỏa thuận phát triển, sản xuất và phân phối vắc xin trên toàn cầu với công ty dược Anh/Thụy Điển AstraZeneca. Theo mong muốn của bà Gilbert, AstraZeneca cam kết không thu lợi nhuận từ vắc xin Covid-19 trong đại dịch. Vì vậy, giá của vắc xin này rất rẻ và đủ để phân phối cho tất cả các quốc gia, bao gồm cả các nước đang phát triển. Tinh thần nhân văn của bà Gilbert thật đáng quý trọng.

Giáo sư Sarah Gilbert được vinh danh là 1 trong 100 Phụ nữ Tiêu biểu năm 2020. Nhà khoa học nữ này được tặng một mẫu búp bê Barbie tạo hình theo hình dáng của chính bà.

Giáo sư Sarah Gilbert nói: “Tôi làm tất cả mọi việc để truyền cảm hứng cho các bé gái trên toàn cầu. Tôi mong rằng khi các bé gái biết được câu chuyện của tôi, sẽ tìm được niềm đam mê với ngành mà mình chưa từng biết tới, như trở thành một nhà nghiên cứu vaccine."

Quỳnh Trang/Theo Theguardian