Thống kê mới nhất của Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho thấy chưa tới 20% trẻ dưới 6 tháng tuổi được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ. Với không ít bà mẹ trẻ, cho con bú là một hành trình hết sức gian nan. Hiểu rõ tầm quan trọng của sữa mẹ và học cách cho con bú hiệu quả sẽ giúp mẹ có thêm động lực vượt khó và tự tin vào bản thân, đồng thời giúp bé phát triển toàn diện hơn.

 

3 lợi ích ít được nhắc đến của sữa mẹ 

1. Bé thơm hơn nhờ bú mẹ

Phân của trẻ nuôi bằng sữa bột thường có mùi gắt hơn phân của bé bú mẹ. Rất may, việc thay tã cho bé bú mẹ thường không gây khó chịu, vì đa số trẻ thường đi tiêu vài lần mỗi ngày. Khi nhìn khuôn mặt thư giãn của mẹ lúc thay tã, thấy niềm hạnh phúc thay vì sự ghê sợ, bé sẽ nhận được thông điệp tốt về mình - đây có thể là một cú hích đáng kể giúp bé xây dựng niềm tin ở bản thân.

2. Bé bú mẹ có làn da mịn màng hơn

Một số bác sĩ nhi khoa giàu kinh nghiệm cho biết, chỉ cần quan sát và chạm vào lan da của trẻ, họ có thể biết bé nào bú mẹ và bé nào được nuôi bằng sữa ngoài. Bé bú mẹ thường có làm da mềm mại, mịn màng hơn. Da của trẻ dùng sữa bột thường sần sùi, thô ráp và khô hơn. Nghiên cứu cho thấy có sự khác biệt về thành phần lớp mỡ dưới da ở trẻ bú mẹ và trẻ bú bình, khiến các bé bú mẹ săn chắc hơn.    

3. Bé bú mẹ có thị lực tốt hơn

Sữa mẹ giúp ích nhiều cho sự phát triển thị lực của bé. Nghiên cứu cho thấy thị lực phát triển tốt hơn ở nhóm trẻ bú mẹ so với trẻ bú bình, điều này đặc biệt rõ ở trẻ sinh non. Nguyên nhân có thể do sữa mẹ chứa DHA - một trong các thành phần cấu trúc quan trọng của võng mạc mắt - giúp nuôi dưỡng võng mạc tốt hơn. 

5 lợi ích cho con

Lợi ích của bú sữa mẹ trải dài theo thời gian, vượt xa thời điểm bé cai sữa. Khi tìm hiểu các yếu tố liên quan tới nhiều bệnh khác nhau, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng trẻ em và người lớn từng được bú mẹ khi nhỏ ít bị các bệnh mạn tính hơn. Trong một số trường hợp, lượng sữa mẹ tối thiểu cũng phần nào giúp bảo vệ bạn khỏi bệnh tật sau này, nhưng thường bé càng bú mẹ lâu bao nhiêu thì khả năng được bảo vệ càng lớn bấy nhiêu. Sau đây là lợi ích của sữa mẹ cho suốt cuộc đời của trẻ:

1. Phòng ngừa chứng béo phì

Kể cả ở độ tuổi nhũ nhi, bé bú mẹ thường mảnh mai hơn bé bú bình. Các nghiên cứu cho thấy trẻ bú mẹ ít bị béo phì khi đến tuổi thành niên. Giai đoạn bú mẹ càng dài bao nhiêu thì nguy cơ béo phì khi trưởng thành càng thấp bấy nhiêu. 

Trẻ béo phì thường dễ trở thành người lớn béo phì. Khi bú mẹ, bé tự kiểm soát lượng sữa được bú. Bé cũng học cách tin tưởng ở các tín hiệu của cơ thể để biết cần bú bao nhiêu và bú khi nào. Điều này giúp xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh ngay từ đầu. Cha mẹ có thể ép bé bú sữa bột bú hết mấy chục mililit sữa còn lại trong bình, nhưng không thể làm điều này với bé bú mẹ. Khi con đã nhả ti thì rất khó ép bé bú thêm.

2. Tốt cho răng 

Bé bú mẹ có hàm răng phát triển tốt hơn và ít phải chỉnh nha hơn khi lớn lên. Một nghiên cứu tiến hành trên10.000 trẻ cho thấy những bé bú mẹ trong vòng 1 năm hoặc hơn có nhu cầu điều trị chỉnh nha thấp hơn 40% so với các trẻ còn lại. Động tác mút khi bé bú bầu vú mẹ liên quan tới chuyển động phức tạp của các cơ mặt và lưỡi, giúp cải thiện sự phát triển cơ mặt và hình dáng của vòm cứng.

3. Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Một số nhà nghiên cứu tin rằng bú mẹ làm giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ về sau. Theo họ, hàm lượng cao của cholesterol trong sữa mẹ giúp gan bé học cách chuyển hóa chất này tốt hơn, dẫn tới giảm cholesterol máu và giảm nguy cơ bị bệnh tim mạch khi trẻ trưởng thành. 

4. Giảm nguy cơ tiểu đường thời niên thiếu

Các bé bú mẹ ít bị tiểu đường typ 1 trong giai đoạn niên thiếu, đó là nhờ trẻ tiếp xúc với sữa bò muộn hơn so với trẻ bú bình. Ý nghĩa dự phòng này đặc biệt quan trọng nếu gia đình bạn có tiền sử tiểu đường.

5. Giảm nguy cơ hen và dị ứng

Nghiên cứu cho thấy bú mẹ làm giảm nguy cơ phát triển dị ứng và hen ở trẻ. Các thành phần miễn dịch của sữa mẹ giúp bảo vệ trẻ khỏi các tác nhân dị ứng trong những tháng đầu đời. Bú mẹ cũng giúp trì hoãn thời điểm làm quen với các thực phẩm tiềm ẩn khả năng gây dị ứng (sữa bò, protein đậu nành) tới khi trẻ lớn hơn và hệ miễn dịch trưởng thành hơn. 

 6 lợi ích cho mẹ

1. Giảm nguy cơ ung thư vú

Việc cho con bú giúp giảm tới 25% nguy cơ ung thư vú ở mẹ. Mức độ giảm tỷ lệ thuận với tổng thời gian mẹ cho con bú trong suốt cuộc đời. Điều này có nghĩa là số tháng mẹ cho con bú càng lớn thì nguy cơ ung thư vú càng nhỏ. 

2.Giảm nguy cơ ung thư tử cung và buồng trứng

Hàm lượng estrogen thấp trong thời gian mẹ cho con bú góp phần làm giảm kích thích niêm mạc tử cung, và có thể cả mô vú, và nhờ đó làm giảm nguy cơ ung thư của các tổ chức này. 

3. Giảm loãng xương

Nghiên cứu cho thấy, những bà mẹ không cho con bú có tỷ lệ loãng xương cao hơn 4 lần so với các mẹ cho con bú và dễ bị gãy xương đùi hơn trong giai đoạn tiền mãn kinh.

4. Cải thiện sức khỏe tinh thần

Cho con bú chẳng những hữu ích cho cơ thể người mẹ mà còn có lợi cho sức khỏe tinh thần của họ. Nghiên cứu cho thấy các bà mẹ cho con bú ít bị lo lắng hoặc trầm cảm sau sinh hơn những mẹ nuôi con bằng sữa bột.

5. Hỗ trợ giảm cân sau sinh

Một tháng sau khi cho con bú, vòng hông của mẹ giảm nhiều hơn và mỡ được tiêu nhiều hơn so với mẹ cho con bú bình. Mẹ cho con bú có xu hướng trở lại cân nặng trước khi mang thai nhanh chóng hơn.

6. Chi phí thấp hơn 

Cho con bú là hình thức nuôi con kinh tế nhất, giúp mẹ tiết kiệm khoản tiền đáng kể phải chi để mua sữa bột.

BS Trần Thu Thủy
(BV Nhi Trung Ương)