Mới đây, một phụ huynh đã dẫn con gái đến Phòng khám Tăng trưởng và Phát triển của Trung tâm Sức khỏe Trẻ em của Bệnh viện Phụ sản và Trẻ em Trường Sa, Trung Quốc để được tư vấn. Cô bé cúi đầu không nói tiếng nào, mẹ lo lắng hỏi bác sĩ: "Con gái tôi mới 7 tuổi, gần đây ngực cháu bắt đầu phát triển. Cháu thường bị các bạn ở trường chê cười. Con gái tôi không béo. Không hiểu sao con lại bị dậy thì sớm."

Bác sĩ nghe vậy hỏi han chi tiết về cuộc sống của bé gái và được biết bé gái khá nhút nhát nên người mẹ thường đặt một chiếc đèn ở đầu giường ngủ của bé. Bật đèn ngủ là nguyên nhân chính khiến bé gái này dậy thì sớm.

Khi điều kiện sống của con người hiện đại ngày càng được cải thiện, dậy thì sớm ở trẻ em đã trở thành chủ đề mà nhiều phụ huynh quan tâm. Theo số liệu điều tra của Hiệp hội Giáo dục và Nâng cao Sức khỏe Trung Quốc năm 2018, số trẻ vị thành niên và trẻ em Trung Quốc dậy thì sớm là khoảng 530.000 người, với tỷ lệ mắc khoảng 0,43%. 

Theo báo cáo, trẻ em gái trước 8 tuổi và trẻ em trai trước 9 tuổi có biểu hiện lâm sàng về phát triển giới tính thứ cấp, chẳng hạn như ngực phát triển, đau bụng kinh và tinh hoàn to lên, có khả năng bé bị dậy thì sớm. Nếu đứa trẻ phát triển chiều cao trước đó thì chỉ cao 5-6 cm mỗi năm nhưng một năm trở lại đây trẻ đột ngột cao thêm gần 10 cm, đây thường là dấu hiệu của dậy thì sớm.

Nguy hại của dậy thì sớm chủ yếu ở hai khía cạnh: khiến trẻ không thể cao lớn hơn. Mặt khác, do sự phát triển cơ thể sớm hơn so với những đứa trẻ bình thường, nhiều bé trai, bé gái bị bạn bè chê cười, gây ảnh hưởng đến tâm lý.

Nguyên nhân của dậy thì sớm phức tạp hơn và các yếu tố quan trọng nhất bao gồm ảnh hưởng từ môi trường, suy dinh dưỡng, nguy cơ phát triển khối u và các bệnh liên quan đến hệ thần kinh trung ương. Việc để con ngủ trong môi trường có ánh sáng cũng khiến trẻ dậy thì sớm. Vì ánh sáng ức chế hoạt động bình thường của tuyến tùng- một cơ quan nội tiết trong não, dẫn đến giảm bài tiết melatonin và cuối cùng là tăng tốc độ phát triển tuyến sinh dục.

Chế độ dinh dưỡng cũng là một yếu tố phổ biến dẫn đến dậy thì sớm ở trẻ em. Một số ông bố bà mẹ trẻ thích cho con ăn những thực phẩm giàu calo như gà rán, khoai tây chiên, kem, bánh kẹo. Những món ăn này khiến trẻ mập hơn, tăng nguy cơ dậy thì sớm. Bạn cần chú ý cho trẻ ăn thức ăn có chứa hàm lượng calo vừa đủ, ăn nhiều trái cây và rau xanh.

Ngoài ra, các loại trái cây, hoa quả chứa dư lượng chất bảo quản thực vật cũng là nguyên nhân gây dậy thì sớm ở trẻ. Vì vậy, bố mẹ cần ngâm hoa quả với nước để loại bỏ dư lượng thuốc. Nhiều loại thuốc (đặc biệt là thuốc tránh thai) và mỹ phẩm người mẹ dùng có chứa estrogen. Vì vậy, bạn cần ngừng sử dụng tất cả các loại thuốc, mỹ phẩm này khi mang bầu và khi cho con bú.

Quỳnh Trang/Theo Toutiao