Hạt Macca vốn được xem là loại thực phẩm chứa rất nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, còn được mệnh danh là nữ hoàng của các loại hạt khi có giá cả cực kỳ đắt đỏ. Vào thời điểm hạt macca của các nước như Úc, Mỹ vừa mới xuất hiện trên thị trường, giá của chúng lên đến 5.000 đồng/kg hạt sấy. Những năm gần đây, hạt macca đã được gây trồng tại các tỉnh Tây Nguyên và đã bắt đầu đến thời gian thu hoạch.

Tháng 7 này, các hộ dân tại Tây Nguyên cũng bắt đầu thu hoạch lứa quả đầu mùa trong năm, chất lượng của chúng được đánh giá là ngang với hạt nhập khẩu nhưng giá cả có phần rẻ hơn một chút. Thời gian gần đây, thay vì lựa chọn mua hạt macca sấy khô tách vỏ, nhiều chị em cũng tìm mua thử hạt macca tươi để ăn và chế biến thử.

Chị em "tập tành" sấy hạt macca tại gia ăn thử

Chị Thùy Ngân (Vinh, Nghệ An) chia sẻ đã đặt mua 5kg hạt macca tươi tách vỏ đầu mùa từ người quen ở Tây Nguyên chuyển ra với giá 700.000 đồng, như vậy mỗi kg hạt macca tươi chỉ có giá khoảng 120.000 đồng.

"Tôi mua hạt macca tươi thì sẽ được giá rẻ hơn so với mua hạt macca đã sấy khô. Hạt macca tươi tôi đặt đã được người dân tách phần vỏ màu xanh và đã sấy nóng qua, vẫn còn giữ phần vỏ cứng đen bên ngoài. Tôi mang những hạt này về thì đưa đến cửa hàng bánh mỳ có lò nướng công suất lớn để làm khô vỏ", chị Ngân nói.

Chị Ngân chia sẻ, phí để sấy khô 1 kg hạt macca tại lò là 50.000 đồng/kg. Như vậy chị chỉ mất khoảng 170.000 đồng là đã có 1 kg hạt macca sấy khô. Chị Ngân chỉ việc mang về nhà, lấy dụng cụ tách vỏ để tách lấy nhân hạt là có thể sử dụng.

"Tại các cửa hàng, macca sấy đóng gói thường có giá khoảng 230.000 - 250.000 đồng/kg. Bằng cách tìm mua macca tươi và tự mình chế biến, tôi có thể sử dụng macca với giá rẻ hơn. Mặc dù hơi tốn công một chút, đặc biệt là ở khâu tự bóc tách vỏ, nhưng vì hạt macca sau khi sấy đã bị nứt rồi nên tôi chỉ cần dùng dụng cụ tách là có thể lấy được nhân" - chị Ngân cho hay.

Người phụ nữ này cũng cho biết, mặc dù tự chế biến macca tươi rẻ hơn mua hạt sấy sẵn nhưng lại có nhược điểm là hạt không được chín đồng đều. Có những hạt hơi cháy xém, có hạt hơi khô nên không được đều về độ ngon, có những hạt khi tách ra thì bị vỡ nhân.

"Việc mua hạt macca về tự chế biến có lẽ chỉ phù hợp để dùng ăn trong nhà thôi chứ không thể mang đi biếu tặng được. Vì tôi được biết để làm được hạt macca sấy thơm ngon thì cần phải trải qua những công đoạn như lọc những hạt cùng kích thước, sấy 2 lần trong 4 ngày... Để làm được hạt macca thật sự đúng chuẩn thì chắc sẽ phải bỏ rất nhiều công thức" - chị Ngân cho hay.

Cũng tương tự như chị Ngân, chị Nguyễn Loan (Hà Nội) cũng tìm mua 10kg hạt macca tươi về để tự sấy khô và sử dụng: "Tôi đặt mua trên chợ mạng 10kg hạt tươi, về chia cho 4 gia đình chị em trong nhà sấy thử, giá của 1kg là khoảng 95.000 đồng/kg. Tôi được biết có thể dùng máy nướng gia đình để sấy hạt macca nên tôi muốn làm thử xem sao".

Chị Loan cho hay, chị sử dụng máy nướng gia đình sấy khô gần 1kg hạt macca liên tục trong gần 2 ngày, mất rất nhiều công sức. Chị cũng thử dùng chảo rang để đảo nóng hạt macca tươi cùng bơ rồi dùng hạt tách vỏ ăn thử.

"Hạt macca tươi nếu chỉ rang nóng trên chảo thì vỏ hạt vẫn cực kỳ cứng, tôi thậm chí đã phải dùng đến búa để đập vỡ vỏ bên ngoài. Còn nhân bên trong thì ăn hơi nhạt, không được thơm béo như hạt đã sấy khô.

Còn những hạt macca mà tôi sấy bằng máy nướng thì vỏ tách rất dễ bóc lấy nhân, nhưng hạt khi ăn vẫn còn hơi ẩm một chút chứ không được khô hẳn. Nếu không bảo quản tốt sẽ rất dễ bị hỏng, mốc" - chị Loan cho hay, nếu muốn làm nhân hạt khô hơn, bảo quản được lâu hơn thì phải sấy thêm 1 lần nữa. 

Chị Loan cho biết, trên thị trường hiện đang bán rất nhiều loại hạt macca, giá cả không chỉ đắt đỏ mà còn có thể mua phải hàng kém chất lượng, hạt macca Trung Quốc không đảm bảo, hoặc thậm chí là mua phải hạt macca tồn của những năm nước. Vậy nên chị lựa chọn cách mua hạt macca ngay tại vườn để về tập tành chế biến. Cứ mỗi 4kg hạt macca nguyên vỏ thì chị tách được gần 1kg nhân hạt, có thể dùng để ăn ngay hoặc chế biến thành các loại bánh thơm ngon.

Hạt macca Việt có giá ngang ngửa macca nhập khẩu

Tham khảo qua một số cửa hàng bán các loại thực phẩm đặc sản, có thể dễ dàng nhận thấy hạt macca nhập khẩu từ Úc có giá chỉ nhỉnh hơn hạt macca được sản xuất trong nước khoảng 10.000 - 20.000 đồng/kg.

Loại hạt macca đã sấy, vỏ tách tự nhiên nhập khẩu có giá khoảng 360.000 đồng/kg, thậm chí một số chợ mạng còn bán giá lẻ hàng xách tay 150.000 đồng/gói 0,5kg. Còn hạt macca Việt được các công ty thu mua, chế biến và đóng gói có giá thấp hơn một chút, khoảng 300.000 - 350.000 đồng/kg.

Một số người thu mua tại chỗ của người nông dân với giá khoảng 80.000 - 90.000 đồng/hạt macca loại 2 hoặc loại 3, sau đó mang về chế biến số lượng lớn và bán trên chợ mạng với giá khoảng 250.000 đồng/kg, vẫn có thể thu lãi khoảng 50.000 - 70.000 đồng/kg.

Loại hạt macca được bán chủ yếu vẫn là hạt sấy khô, hạt rang muối, hạt macca rang bơ. Phần lớn đều là các hạt đã nứt vỏ, được bán kèm dụng cụ tách vỏ hạt.

Còn riêng nhân hạt có giá đắt gấp đôi, gấp 3 lần, khoảng 700.000 đồng cho hộp 670 gam nhân. Lý do là bởi nhân hạt chứa nhiều tinh dầu dễ bị hỏng mốc nên cần được sấy khô lâu hơn để bảo quản. Chưa kể phải mất 3 - 5kg hạt macca nguyên vỏ mới thu về đượ khoảng 1kg nhân hạt tươi.

Bạn Đào Hạnh - một người nhận bán hạt macca tươi tại Lâm Đồng chia sẻ: "Hạt macca có thể ăn tươi được, cũng ngon nhưng không giữ được lâu bằng hạt sấy khô. Hạt macca tươi thu hoạch trên cây về sẽ có phần vỏ xanh, người dân sẽ phải dùng chày để đập bể lớp vỏ xanh này ra để lộ hạt macca màu nâu.

Hạt này khi ăn có thể tách vỏ luôn hoặc rang lên, sấy nóng. Nhưng để bảo quản được tốt nhất thì cần phải sấy khô đến khi vỏ tự tách ra, như vậy thì người mua sẽ dễ tách vỏ hơn, không mất nhiều công sức".

Giá 1kg hạt macca tươi chưa sấy chị Hạnh bán cho khách với giá 160.000 đồng: "Hạt macca mình bán tươi nên lấy theo "sô" với người nông dân. Hạt lấy theo "sô" thì sẽ không đồng đều, có hạt to đẹp, có hạt bé nhưng chất lượng thì như nhau. Khách mua về thì có thể tùy ý chế biến, ăn tươi, ăn nướng hay đi sấy khô đều được. Giá thu mua tại vườn là khoảng hơn 100.000 đồng/kg, những ngày đầu mùa mình thu lãi cũng không ít vì nhiều người hỏi mua và quan tâm".

Hạnh cho hay, nhiều người tìm mua hạt macca tươi vì nhiều lý do, có người tìm mua vì giá rẻ hơn, cũng có người hỏi mua vì muốn mua hạt tươi đầu mùa chưa qua chế biến, đảm bảo an toàn, không có chất bảo quản hay bị tẩm chất chống mốc.

Lương Chi