Cuối tháng 6 vừa qua, Chi cục Thuế Hà Nội đã gửi tin nhắn đến trên 13.400 tài khoản Facebook có hoạt động quảng cáo, bán hàng qua mạng trên địa bàn để yêu cầu kê khai thuế. Trước đó gần 1 tháng, Chi cục Thuế TP Hồ Chí Minh cũng đã triển khai việc yêu cầu các cá nhân bán hàng trên mạng kê khai thuế nhưng số lượng người đến làm việc chỉ khoảng 1000 trên tổng số 13.500 người được mời đến làm việc.  

Một số thông tin cho biết, Cục Thuế TP Hồ Chí Minh sẽ công khai những cá nhân, tổ chức có hành vi trốn thuế kinh doanh qua mạng. Nếu những cá nhân, tổ chức kinh doanh qua mạng không kê khai nộp thuế có thể sẽ bị đóng tài khoản mạng xã hội.

Đặc biệt, Cục thuế có thể sẽ áp dụng nhiều phương án, biện pháp như nhập vai người bán hàng để tiếp cận và xử lý người bán hàng qua mạng xã hội không thực hiện đăng ký kinh doanh, kê khai, đóng thuế.

Nhiều ý kiến trái chiều của các facebook bán hàng qua mạng

Trước thông tin trên, nhiều chị em có nghề tay trái là bán hàng online trên các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo... đưa ra nhiều ý kiến trái chiều.

Chị Vũ Lâm Hằng (Cầu Giấy, Hà Nội) là nhân viên văn phòng có nghề tay trái là kinh mỹ phẩm online chia sẻ suy nghĩ: "Sau khi có thông tin sẽ thu thuế những ai bán hàng online, mình và nhiều chị em khác cảm thấy rất lo lắng. Đối với mình, đây chỉ là nghề tay trái, mỗi tháng cũng chỉ kiếm thêm được 2 - 3 triệu để thêm chi tiêu cho gia đình thôi mà cũng phải đóng thuế thì còn gì nữa. Nhưng sau khi tìm hiểu kỹ thì mình không thấy lo nữa. 

Theo mình biết, những ai bán hàng qua mạng xã hội có thu nhập trên 100 triệu đồng/năm thì mới phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Mà thực ra, số lượng tiền đóng thuế cũng không cao, chỉ khoảng 50.000 đồng đến 1 triệu đồng/năm thôi. Nếu doanh thu trên 500.000 triệu/năm mà đóng 1 triệu đồng tiền thuế thì mình thấy khoản tiền này không hề lớn. Nên đóng vì vừa thực hiện được nghĩa vụ, lại vừa không phải tìm cách bán "chui", sợ hãi, trốn tránh cơ quan nhà nước, phạm pháp".

Chị Vũ Lâm Hằng chia sẻ việc đóng thuế nên làm, nhưng vì kinh doanh qua mạng là nghề tay trái, doanh thu chưa đến 100 triệu đồng/năm nên chị không phải đóng thuế.

Chị Lâm Hằng cũng chia sẻ thêm: "Bản thân mình cũng sẵn sàng lên Cục thuế để kê khai thuế khi được yêu cầu, nhưng theo mình thấy việc kê khai thuế này sẽ có nhiều khó khăn. Mình thường nhận đơn hàng qua tin nhắn mạng xã hội, giao hàng đến cho khách và nhận tiền mặt, rất ít khi giao dịch bằng chuyển khoản ngân hàng. Nếu muốn kê khai hết thì sẽ rất khó nhớ hết, còn nếu Cục thuế muốn lấy thông tin giao dịch từ tài khoản ngân hàng thì chắc chắn sẽ không thể hiện được hết hoạt động buôn bán và doanh thu".

Chị Đào Thị Thanh (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) đang kinh doanh mặt hàng ăn uống trên facebook chia sẻ ý kiến: "Tôi hoàn toàn đồng ý việc nhà nước thu thuế những ai kinh doanh online trên mạng xã hội. Thực tế có rất nhiều người, doanh nghiệp thu về cả trăm triệu đồng mỗi tháng nhờ kinh doanh qua mạng, thậm chí còn nhiều hơn cả những người thuê mặt bằng để bán hàng.

Trong khi người bán thuê mặt bằng phải chi trả rất nhiều chi phí khác nhau cơ sở vật chất, nhân viên, đăng ký kinh doanh và đóng thuế theo quy định. Còn người bán hàng trên mạng thì chỉ việc lập một tài khoản rồi thuê nhân viên trả lời khách hàng là có thể thu được tiền. Như vậy rất không công bằng.

Chị Đào Thị Thanh thắc mắc liệu những cửa hàng đã có trụ sở kinh doanh nhưng có bán hàng qua mạng liệu có phải đi kê khai lần nữa và đóng thêm một lần thuế nữa?

Hơn nữa, tôi nghĩ cơ quan thuế cũng nên tính đến việc xem xét lại những trường hợp vừa có địa điểm kinh doanh, vừa dùng mạng xã hội để hỗ trợ tăng doanh thu. Ví dụ, tôi mở cửa hàng ăn uống, có địa điểm và đăng ký kinh doanh, đóng thuế rõ ràng. Nhưng tôi cũng mở thêm tài khoản facebook, Zalo để ship đồ ăn tận nhà, bán đồ ăn đêm thì liệu có phải đóng thêm một lần thuế vì kinh doanh thương mại điện tử nữa không?".

Là một người nhận được tin nhắn mời lên kê khai thuế tại Cục thuế Hà Nội, chị Nguyễn Thị Vân (Hai Bà Trưng, Hà Nội) chia sẻ: "Tôi đã lên Cục thuế và thực hiện việc kê khai. Tuy nhiên, do doanh thu của tôi buôn bán qua mạng quá nhỏ, không đạt trên 100 triệu/năm nên không phải nộp thuế.

Hơn nữa, tôi chỉ là cộng tác viên bán hàng, nhận share quảng cáo từ đại lý chính, số tiền tôi nhận được chỉ là khoản tiền chênh lệch của mặt hàng thôi. Còn lại thì đều chuyển về cho đại lý chính. Theo tôi được biết, đại lý chính có địa điểm kinh doanh cụ thể, có đăng ký kinh doanh rồi. Giờ giả sử tôi có thu nhập tốt, trên 100 triệu thì lại phải đóng thuế lần nữa hay sao?

Chúng tôi cũng từng nghe thông tin cán bộ thuế có thể sẽ nhập vai người mua hàng để tiếp cận người không thực hiện đăng ký kinh doanh, kê khai và đóng thuế. Nhưng tôi cho biện pháp này không hề hữu ích, càng khiến người buôn bán thêm cảnh giác, lo sợ, trốn tránh.

Nếu muốn chứng minh người bán đang trốn thuế thì phải chứng minh được doanh thu của họ trên 100 triệu đồng/năm, trong khi họ chỉ giao dịch bằng tiền mặt thì rất khó kiểm soát".

Nên tuyên truyền cho người bán hàng qua mạng hiểu được nghĩa vụ, họ sẽ tự mình đóng thuế

Luật sư Trần Tuấn Anh, công ty luật hợp danh Thiên Thanh (Hà Nội) cho biết, những hộ kinh doanh nào đã có trụ sở kinh doanh, đăng ký kinh doanh như chị Đào Thị Thanh thì sẽ không phải đi kê khai một lần nữa.

Luật sư cho biết: "Các tổ chức, cá nhân kinh doanh có cửa hàng, địa chỉ cụ thể, đã đăng ký thuế, sử dụng mạng xã hội để quảng cáo cho hoạt động kinh doanh thì sử dụng mã số thuế đã được cấp để kê khai, nộp thuế, không cần phải thực hiện các thủ tục đăng ký thuế.

Ngoài ra, những cá nhân kinh doanh đã sử dụng mạng xã hội để kinh doanh, nay không còn tiếp tục duy trì hoạt động kinh doanh thì sẽ không phải thực hiện các thủ tục đăng ký thuế".

Nói về thông tin sẽ có cán bộ thuế nhập vai người mua hàng để tiếp cận người không thực hiện đăng ký kinh doanh, kê khai và đóng thuế, luật sư Tuấn Anh thể hiện quan điểm: "Tôi hoàn toàn ủng hộ việc mọi hoạt động kinh doanh phát sinh lợi nhuận thì đều phải đóng thuế.

Nhưng đối với những cá nhân, hộ kinh doanh theo mùa vụ, không thường xuyên hoặc nhỏ lẻ thì nên nghiên cứu cách khác để quản lý chứ không nên cài cắm cán bộ để tìm đến người bán, nó khiến người khác cảm giác như đây là "bẫy" người bán, thể hiện sự không chuyên nghiệp trong quản lý".

Theo luật sư Tuấn Anh, việc người dân sử dụng mạng xã hội để bán hàng thực tế vẫn là biện pháp kinh doanh truyền thống. Việc sử dụng mạng xã hội chủ yếu là để tiếp thị, quảng bá dịch vụ, hàng hóa đến người dân.

"Tôi cho rằng, đừng nên vội đưa ra những chế tài hay dùng những cách để "bẫy" người bán, trước hết hãy để người dân hiểu được pháp luật đi đã. Phải giúp người dân hiểu trường hợp nào thì đóng thuế, đóng bao nhiêu, tạo điều kiện cho người dân đóng.

Có thể tuyên truyền cho người dân biết bản chất, thành lập tài khoản ngân hàng cho người dân, hướng dẫn báo cáo doanh thu lợi nhuận một cách đơn giản nhất, để người dân hiểu được đấy là nghĩa vụ được thực hiện khi kinh doanh buôn bán. Khi họ hiểu thì sẽ đóng cả thôi" - luật sư Tuấn Anh cho hay.

Lương Chi