Theo quan niệm của Trung y, thận được coi là “gốc rễ Tiên thiên” (nguyên khí) của con người. 

Căn cứ vào nguồn gốc, khí hít thở vào phổi và khí hóa sinh khi ăn uống sẽ được gọi là “hậu thiên”. “Tiên thiên” là cách gọi dành cho loại khí chứa ở thận, bao gồm khí nguyên âm (thận âm) và khí nguyên dương (thận dương). 

 

Thận được xem là khởi nguồn của nguyên khí và có vai trò vô cùng quan trọng với cơ thể con người (Ảnh: nguồn internet) 

Vì vậy, nếu muốn trường thọ, chúng ta phải coi việc dưỡng thận là ưu tiên hàng đầu. 

Trên thực tế, thận cũng có những thay đổi theo tuổi, đặc biệt là từ độ tuổi 40. Do đó, bắt đầu bước qua tuổi tứ tuần, chúng ta phải chăm sóc cơ quan này một cách đặc biệt. 

Dưới đây là những bí quyết dưỡng thận đã được các bác sĩ y học cổ truyền đúc kết và chia sẻ. 

Bảo vệ tốt đôi chân 

Kinh mạch của thận xuất phát từ bàn chân, nên sức khỏe của hai bộ phận này có liên quan trực tiếp với nhau. Trong khi đó, đôi chân lại rất dễ bị nhiễm lạnh. 

Để giữ ấm cho chân, các bác sĩ khuyến khích mọi người đi tất, tránh đi chân trần ở những nơi ẩm ướt, khi ngủ cần giữ thói quen đắp kín chăn từ chân đế hết vai, càng không nên để hai chân đối diện với điều hòa hay quạt. 

Bên cạnh đó, chân là nơi tập trung nhiều huyết vị, trong đó có huyệt Dũng Tuyền. Thói quen xoa bóp gan bàn chân trước khi đi ngủ được xem là một phương pháp dưỡng thận đơn giản mà công hiệu. 

Đại tiện thông suốt 

Nếu đại tiện gặp khó khăn, các chất cặn bã sẽ tích tụ trong cơ thể gây ra táo bón, mệt mỏi, đau thắt lưng, cột sống, nôn mửa và đặc biệt là làm tổn thương thận. 

Chính vì vậy, đại tiện thông suốt cũng được xem là một cách chăm sóc thận. Để quá trình bài tiết diễn ra dễ dàng, chúng ta nên chú ý điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý và tăng cường vận động. 

Trong trường hợp đại tiện gặp khó khăn, có thể dùng 2 tay áp lên vùng thận và ấn nhẹ nhàng để kích phát cho thận sinh khí và gia tăng tốc độ đào thải. 

Uống đủ nước 

Nước được xem là khởi nguồn của sự sống. Trên thực tế, uống nước đều đặn cũng là một phương pháp dưỡng thận hiệu quả. 

 Uống đủ nước cũng là một phương pháp dưỡng thận (Ảnh: nguồn internet) 

Nếu cơ thể thiếu nước, các chất độc sẽ ngưng tụ, làm gia tăng áp lực cho thận. Ngược lại, lượng nước được cung cấp đầy đủ sẽ giúp hòa tan nước tiểu, ngăn ngừa sỏi thận và các bệnh lý khác. 

Vì vậy, chúng ta nên hình thành thói quen uống ít nhất 8 cốc nước lọc (không dùng các đồ uống khác thay thế) mỗi ngày để bảo vệ thận. 

Duy trì giấc ngủ chất lượng 

Một giấc ngủ chất lượng sẽ giúp khí huyết chuyển hóa thuận lợi. Đây là yếu tố quan trọng đối với việc dưỡng thận. 

Bên cạnh đó, giấc ngủ có tác dụng hồi phục tinh lực, dưỡng khí, kiện tỳ, ích vị, kiện cốt, cường gân. Những nghiên cứu lâm sàng cũng chỉ ra nhiều người suy kiệt công năng thận là do thức đêm triền miền, mệt mỏi hoặc ngủ không sâu giấc. 

Do đó, chúng ta nên nuôi dưỡng thói quen nghỉ ngơi và làm việc điều độ, ngủ sớm dậy sớm, tránh tình trạng lao lực quá sức. 

Không nên nhịn tiểu 

Khi tích trữ nước tiểu đến một số lượng nhất định, bàng quang sẽ kích thích phản xạ thần kinh để bài tiết, sinh ra cảm giác buồn tiểu. Đi vệ sinh đúng thời điểm này là một trong những yếu tố góp phần bảo vệ thận. 

Nếu bị kìm hãm quá lâu, nước tiểu sẽ gia tăng áp lực cho bàng quang, khiến phản xạ của cơ quan này trở nên hỗn loạn, làm cho nước tiểu “phản lưu” (chảy ngược). 

Hiện tượng này có thể dẫn đến vỡ thận, viêm thận, thậm chí gây tổn hại nghiêm trọng tới chức năng của cơ quan này. 

Nuốt nước bọt 

Những lý thuyết dưỡng sinh của Trung Quốc từ xa xưa đều coi đánh giá cao công dụng của nước bọt. Cổ nhân cho rằng, nước bọt có tác dụng “nhuận ngũ quan, đẹp da thịt, chắc răng, cường gân cốt, lưu thông máu, tăng tuổi thọ”.

Trên thực tế, nước bọt trong miệng chia làm hai phần gồm nước miếng trong, loãng có liên quang đến tiêu hóa do tạng tỳ tiết xuất và nước miếng đục, đặc có liên quan đến thận. 

Nước bọt của người còn chứa nhiều chất có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, trung hòa axit dạ dày và tăng cường hệ miễn dịch. 

Xoa bóp thắt lưng 

Vòng eo là nơi tập trung nhiều huyệt vị như huyệt Mệnh Môn, huyệt Thận Du, huyệt Yêu Dương Quan, huyệt Yêu Nhãn,…Do đó, thói quen xoa bóp, đấm lưng, hay vận động hông và thắt lưng mỗi ngày sẽ giúp làm ấm thận dương, có lợi cho cột sống, thông kinh lạc. 

Trong khi đi bộ, chúng ta cũng có thể dùng hai tay ấn nhẹ vào vùng thận và lưng sẽ làm thuyên giảm và phòng tránh các bệnh trạng về xương sống, thắt lưng. 

Cẩn trọng khi dùng thuốc 

Các loại thuốc chứa thành phần aminoglycosides, vancomycin, các kim loại nặng, cisplatin, thuốc chống viêm không steroid, cephalosporin,…hay các loại thảo mộc như mộc thông, nam mộc hương,…đều không có lợi đối với thận. 

Do đó, khi dùng thuốc cần đặc biệt lưu ý, tránh việc lạm dụng hay dùng liều. Đối với những loại thuốc có chứa các thành phần trên, chúng ta cần nắm rõ liều lượng, tác dụng và dùng theo đúng chỉ định của bác sĩ. 

Tăng cường ăn các thực phẩm có màu đen 

Theo quan điểm của Trung Y, những đồ ăn màu đen đều có tác dụng bổ thận, nâng cao sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật và làm chậm quá trình lão hóa. 

Các nghiên cứu của y học hiện đại cũng chỉ ra rằng thực phẩm màu đen thường có chứa anthocyanins, sắc tố làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim và ung thư. 

 

Bên cạnh đó, những thực phẩm màu đen có hàm lượng các chất chống oxy hóa cao hơn nhiều so với các loại thức ăn khác. 

Vì vậy, việc tăng cường sử dụng những thực phẩm có màu đen như mộc nhĩ, gạo lứt, đậu đen hay uống các loại nước như hồng trà sẽ bổ khí thận, chậm lão hóa. 

Khi sử dụng cũng cần lưu ý chỉ ăn vừa đủ, tránh ăn quá nhiều khiến dạ dày bị áp lực, dẫn đến phản tác dụng. 

Theo Soha/ trí thức trẻ