Nhiều năm trước, khi nhắc tới tam giác mạch, Hà Giang là nơi duy nhất người ta có thể tìm thấy loài hoa này ở Việt Nam. Tam giác mạch vốn còn có tên khác là: lúa mạch đen, kiều mạch, mạch ba góc... Đây là giống cây không ưa nước, chúng thích hợp với vùng cao nguyên đất cằn sỏi đá. Cây chỉ được trồng duy nhất vào tiết thu, vụ mùa sẽ kéo dài 3 tháng. Tuy hoa rất đẹp nhưng lại không thơm, sớm nở chóng tàn.

Ấy là chuyện của những năm 2013 trở về trước. Giờ đây, từ Hà Nội, chỉ cần lên Mộc Châu thôi là bạn đã có thêm lựa chọn khác nếu như muốn tận mắt ngắm những cánh hoa nhỏ xíu nhưng đầy sức hấp dẫn này. Dù màu hoa tam giác mạch ở Mộc Châu không đậm đà như ở Hà Giang nhưng bù lại, người ta trồng được tam giác mạch quanh năm. 

Tiết trời mát mẻ, độ ẩm cao, cùng với nguồn đất màu mỡ khiến cho tam giác mạch ở Mộc Châu cao ngang hông người lớn mà không cần tốn nhiều công chăm sóc.

Những nụ hoa bé tí ti thoạt trông yểu điệu, mỏng manh, nhưng sống được giữa chốn rừng núi này lại bỗng nhiên trở thành một thứ màu sắc mới tô điểm cho Mộc Châu cái tình mà không phải chốn núi non nào cũng có. 

Hỏi chuyện người đầu tiên mang tam giác mạch về Mộc Châu trồng, anh hóm hỉnh bảo lý do mang loài hoa này về đây để “đỡ phải đi Hà Giang”.

Rồi anh kể tiếp câu chuyện từ lúc manh nha ý tưởng ban đầu: “Năm 2010 tôi bắt đầu đi Hà Giang lần đầu tiên, yêu Hà Giang từ đó. Lúc ấy nơi này cũng chưa nổi tiếng vì tam giác mạch. Rồi mỗi năm tôi đều sắp xếp thời gian lên đây 1 lần. Tới năm 2013, khi người ta đổ xô lên Hà Giang vì hoa tam giác mạch, tôi bắt đầu để ý và thấy là nó thực sự mang lại sức hút quá lớn với dân mê du lịch. Cuối năm 2014, tôi quyết định mua hạt giống về trồng thử ở Mộc Châu bởi thấy thời tiết, khí hậu ở Mộc Châu cũng gần giống với Hà Giang. Mặt khác tôi muốn Mộc Châu có thêm một thứ gì đó ngoài hoa cải, góp phần thu hút khách du lịch nhiều hơn”.

Chưa có kinh nghiệm hay kiến thức về nông nghiệp, đất đai, đầu tiên anh chỉ trồng thử ở vườn nhà trên diện tích khoảng 1.000m2. Lứa đầu thất bại vì chưa biết cách gieo, độ nông sâu nên sóc ăn mất quá nửa.

Sau lứa đó, năm sau anh mở rộng ra, trồng ở vườn khác rộng hơn và may mắn là kết quả thu về cũng tốt hơn. Lúc này bà con bắt đầu để ý và cũng nhiều người tìm đến hỏi mua hạt giống rồi hỏi cách gieo. "Sau 30/4 năm ấy thì tôi không trồng nữa mà chuyển giao hết cho bà con để giờ nó bạt ngàn khắp nơi như vậy", anh thông tin thêm.

Tháng 11/2014, những bông hoa tam giác mạch đầu tiên ở Mộc Châu được "lên sóng"

Chia sẻ về cảm xúc của mình khi hiện tại nhìn thành quả là những ngọn đồi phủ tràn tam giác mạch vào mùa thu đông ở Mộc Châu, anh nói: “Tôi hài lòng, dù sao thì nó cũng đang góp được 1 phần vào việc đem lại thu nhập cho bà con, nhất là người Mông và thu hút 1 lượng khách nhất định về cho ngành du lịch Mộc Châu. Ngoài ra thì nó cũng làm đẹp cho những quả đồi vốn trước đây chỉ trồng 1 vụ ngô rồi bỏ không".

Thành Đại