Thủ phạm nào khiến trẻ dậy thì sớm?

Dù biết sữa đậu nành có nhiều dinh dưỡng và tốt cho trẻ nhỏ nhưng chị Phương, ở Thanh Xuân, Hà Nội vẫn không dám cho bé Bông (3 tuổi) con gái chị uống. Chị lý giải vì nghe thông tin là uống sữa đậu nành có thể làm cho bé gái dậy thì sớm.

Giải đáp mối lo ngại này của nhiều phụ huynh, Thạc sĩ, bác sĩ Doãn Thị Tường Vi, Viện dinh dưỡng Lâm sàn Quốc Gia, cho hay: “Không thể khẳng định được việc trẻ dậy thì sớm là do uống sữa đậu nành. Hiện tượng bé gái dậy thì sớm là do liên quan tới nội tiết tố hoặc có khả năng là có u ở tuyến đồi, khiến cho hàm lượng estrogen tăng đột biến do rối loạn về chuyển hóa. Tuy nhiên trường hợp này rất ít gặp”.

Thạc sĩ, bác sĩ Doãn Thị Tường Vi

Bác sĩ Tường Vi còn lý giải thêm sữa đậu nành có chứa estrogen thực vật nhưng hoạt lực của nó không đủ mạnh để khiến cho bé gái dậy thì sớm. Thông tin bé gái uống sữa đậu nành thường xuyên dễ dậy thì sớm là không có cơ sở khoa học.

Nói về vấn đề vì sao tỷ lệ dậy thì sớm ở nước ta trong những năm gần đây có dấu hiệu gia tăng bác sĩ Tường Vi cho rằng: “Vấn nạn thực phẩm bẩn như rau phun thuốc kích thích, lợn có chất tạo nạc và hoóc-môn tăng trưởng, gà nhuộm hóa chất, măng tẩm lưu huỳnh… sử dụng trong quá trình dài, tích lũy trong cơ thể và gây ra biến đổi có thể là một trong những nguyên nhân gây dậy thì sớm ở trẻ. Chưa kể tới trẻ em dậy thì sớm còn do phim ảnh, báo chí, đời sống bên ngoài tác động vào nhận thức”.

“Đặc biệt, khi chăm sóc trẻ, cha mẹ dùng đồ nhựa không đảm bảo chất lượng để chứa đồ ăn thức uống của trẻ, dễ khiến cho các chất độc trong nhựa hòa tan vào đồ ăn khi ở nhiệt độ cao cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho trẻ dậy thì sớm”, bác sĩ Tường Vi khuyến cáo.

Cũng theo các chuyên gia về giới tính, một đứa trẻ trong khoảng từ 7-8 tuổi có các dấu hiệu dậy thì như ngực nhú thì bố mẹ cũng không nên quá lo lắng. Bởi vì việc các em dậy thì không có nghĩa là các em có ham muốn về tình dục ở giai đoạn này. Mẹ hãy là người bạn giáo dục cho các em về giới tính để con có định hướng đúng đắn sau này.

Cho trẻ dùng sữa đậu nành đúng cách để không bị ngộ độc

Sữa đậu nành có chứa protein thực vật được cho là rất lành tính, tuy nhiên ThS.BS. Lê Thị Hải, nguyên Giám đốc Trung tâm Khám tư vấn Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cho biết: “Các loại hạt đậu, đỗ dễ gây dị ứng cho trẻ nhỏ. Vì vậy khi cho trẻ uống sữa đậu nành phải theo dõi phản ứng của trẻ. Khi thấy trẻ không có dấu hiệu dị ứng thì mới cho uống tiếp”.

Cũng theo vị chuyên gia này, trong sữa đậu nành sống có tồn tại hai chất Trypsin, Saponin không có lợi cho cơ thể. Uống sữa đậu nành chưa được đun kỹ dễ gây ra đau bụng, buồn nôn, đi ngoài thậm chí là ngộ độc do enzym thủy phân chất đạm Trypsin vẫn tồn tại trong sữa đậu nành sống. Để uống sữa đậu nành an toàn, ThS.BS. Lê Thị Hải khuyên các mẹ cần phải đun sôi kỹ sữa trong khoảng 10-15 phút sau đó mới tắt bếp.

Đồng quan điểm với ThS.BS. Lê Thị Hải, bác sĩ Doãn Thị Tường Vi cũng khuyến cáo: “Khi nấu sữa đậu nành tại nhà cần phải đun sôi kỹ ở nhiệt độ cao, khi đó enzym thủy phân chất đạm Trypsin sẽ bị phá hủy, không còn gây nguy hại cho sức khỏe khi uống”.

“Trẻ nhỏ chỉ nên uống 1-2 ly sữa đậu nành mỗi ngày để bổ sung thêm đạm và chất xơ. Không dùng sữa đậu nành để thay thế sữa công thức cho trẻ nhỏ vì các dưỡng chất trong sữa đậu nành như protein, vitamin A, folate, canxi thường ít hơn so với sữa bò. Người lớn không nên uống quá 0,5l/ngày. Uống nhiều sữa đậu nành sẽ gây ra tình trạng đầy bụng, khó tiêu”, bác sĩ Doãn Thị Tường Vi cho hay.

Ngọc Minh