Theo quan niệm của người Việt, trong gia đình thường có những vị thần Táo quân giúp định đoạt phước đức cho cả gia chủ trong 1 năm. Tất nhiên, phước đức này xuất phát từ việc làm thiện, đúng đạo lý của gia chủ và các thành viên trong gia đình. Bên cạnh đó, những vị Táo này còn giúp bảo vệ bình yên trong gia đình, ngăn cản sự xâm phạm của những thế lực bên ngoài vào nhà gia chủ

Vì có ý nghĩ, các vị thần Táo quân này quanh năm ở trong nhà mà cụ thể là ở trong căn bếp nên hàng năm cứ đến ngày 23 tháng Chạp, các gia đình lại thành tâm làm lễ tiễn đưa ông Công, ông Táo về chầu trời.

Các gia đình sắm sửa cúng lễ tiễn ông Công ông Táo về chầu trời khá cẩn thận. Ảnh minh họa.

Theo đó, họ sắm sửa cúng lễ tiễn ông Công ông Táo về chầu trời khá cẩn thận. Các gia đình ngoài làm mâm cơm cúng thịnh soạn còn mua cá chép (theo truyền thuyết được coi là phương tiện duy nhất có thể đưa các Táo lên chầu trời) với ngụ ý cá sẽ hóa rồng, vượt vũ môn để các Táo đi chầu trời được nhanh hơn.

Cho đến trưa ngày 30 Tết, các Táo lại sẽ có mặt tại hạ giới để tiếp tục công việc cai quản 1 năm trong các gia đình Việt.

Để chuẩn bị lễ cúng ông Công ông Táo, nhiều gia đình Việt thường cúng trước lễ cúng chính khoảng 1-2 ngày. Hầu như vào ngày 21, 22 tháng Chạp, nhiều gia đình đã làm lễ cúng thịnh soạn tiễn ông Công, ông

Táo về chầu trời bởi nghĩ “trần sao, âm vậy”. Nếu cúng trước các Táo sẽ tránh được tình trạng kẹt xe, đường chật, chen lấn chờ đợi… Vì họ quan niệm, các Táo đến muộn sẽ mất thiêng, ít lộc.

Tuy nhiên, theo những nhà nghiên cứu văn hóa Vũ Hồng Thuật (Bảo tàng dân tộc Việt Nam) từng chia sẻ trên báo chí, mọi gia đình Việt không nên cúng ông Công ông Táo quá sớm. Thực tế lễ cúng ông Công ông Táo nên được tiến hành đúng ngày mới chuẩn nhất.

Tuyệt đối không cúng ông Công ông táo vào buổi trưa hoặc tối ngày 22 tháng Chạp. Ảnh minh họa.

Cụ thể, theo nhà nghiên cứu Vũ Hồng Thuật, lễ cúng ông Công ông Táo của các gia đình Việt nên được cử hành trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp. Thông thường giờ đẹp nhất là giờ Ngọ (từ 11-13h). Đây là giờ Long Mã (Ngọ hóa Rồng).

Tuyệt đối không cúng ông Công ông táo vào buổi trưa hoặc tối ngày 22 tháng Chạp. Bởi vì cúng vào trước buổi trưa ngày 23 tháng Chạp mới đúng với quan niệm của người Việt: cúng trước buổi trưa để buổi chiều ngày 23 các Táo còn kịp lên thiên đình. Nếu đi sớm quá hoặc chậm quá các Táo sẽ không nhận được lễ vật thành tâm của gia chủ dâng.

* Thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo.

Thanh Hà