Thời gian qua, thông tin liên quan đến việc thai phụ trẻ tuổi tử vong do phẫu thuật nâng ngực tại bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh (TP Hồ Chí Minh) đã gây nhiều hoang mang cho các chị em, đặc biệt là những người đang có nhu cầu làm đẹp, "tút tát" lại nhan sắc tại các bệnh viện thẩm mỹ hay các trung tâm thẩm mỹ.

Điều đáng nói là, sau khi Sở Y tế TP Hồ Chí Minh vào cuộc đã phát hiện bác sĩ trực tiếp tiến hành phẫu thuật nâng ngực cho thai phụ lại có chuyên môn về Răng - Hàm - Mặt nhưng vẫn sẵn sàng tiến hành nâng ngực cho bệnh nhân. Điều này dấy lên nhiều nghi ngại về trong quy trình cấp phép hoạt động, cũng như quản lý các y bác sĩ hành nghề trong nghành thẩm mỹ hiện nay.

Tại Thông tư số 41/2011/TT-BYT ngày 14/11/2011 của Bộ trưởng Bộ Y tế hướng dẫn cấp chứng chỉ hành nghề đối với người hành nghề và cấp phép hoạt động đối với cơ sở khám chữa bệnh nêu rất rõ: "Người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh căn cứ phạm vi hoạt động chuyên môn ghi trên chứng chỉ hành nghề, văn bằng, chứng chỉ và năng lực của người hành nghề để cho phép người hành nghề được thực hiện các chuyên môn kỹ thuật cụ thể tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh do mình phụ trách".

Riêng bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ phải có văn bản cho phép thực hiện phẫu thuật, can thiệp ngoại khoa của người đứng đầu bệnh viện theo đề nghị của người phụ trách chuyên môn của bệnh viện. Như vậy, lãnh đạo bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh sẽ không thể tránh khỏi trách nhiệm và cũng sẽ phải giải trình về việc cho phép bác sĩ chuyên môn Răng - Hàm - Mặt phẫu thuật nâng ngực. Khi mà việc phẫu thuật nâng ngực cho thai phụ sẽ cần phải có chuyên môn về cả nội khoa và sản khoa.

Đừng nhầm lẫn giữa bệnh viện thẩm mỹ và các trung tâm thẩm mỹ

Theo quy định, các bệnh viện đa khoa được thành lập có thể có khoa phẫu thuật thẩm mỹ và phải đảm bảo mọi điều kiện đầy đủ như một khoa khám chữa bệnh khác. Đối với những bệnh viện chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ, điều kiện để mở bệnh viện và hoạt động không khác gì các bệnh viện đa khoa bình thường. Ví dụ như quy mô tối thiểu 20 giường, tổ chức các khoa có khoa Ngoại, khoa Khám bệnh, khoa Cận lâm sàn để xét nghiệm và chuẩn đoán hình ảnh, khoa Dược. 

Tại bệnh viện chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ hoặc các phòng khám khoa thẩm mỹ thuộc bệnh viện, Giám đốc chuyên môn - người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật phải là người có chứng chỉ hành nghề phù hợp với ít nhất 1 trong các chuyên khoa mà bệnh viện đăng ký hoạt động, có thời gian khám chữa bệnh ít nhất 54 tháng. Đối với bác sĩ trưởng khoa Ngoại phải là bác sĩ có chứng chỉ hành nghề phù hợp với khoa ngoại và có thời gian khám - chữa bệnh tại chuyên khoa đó ít nhất 36 tháng.

Hồ sơ nộp lên Sở Y tế sẽ phải có hồ sơ chứng minh tư cách pháp lý các ngành nghề liên quan đến khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ; dịch vụ chăm sóc sắc đẹp; dịch vụ thẩm mỹ không phẫu thuật... Hồ sơ chứng minh cơ sở hạ tầng, hồ sơ về trang thiết bị, hồ sơ về nhân sự như văn bằng, chứng chỉ chuyên môn, chứng chỉ hành nghề,...

Trong khi những bệnh viện thẩm mỹ hay những khoa chuyên ngành thẩm mỹ thuộc bệnh viện có rất nhiều quy trình trong việc cấp phép và hoạt động thì các trung tâm thẩm mỹ, các cơ sở làm đẹp mọc lên như nấm hiện nay lại không phải trải qua nhiều bước kiểm định nghiêm ngặt như vậy. Thay vì phải đăng ký lên Sở Y tế thì chỉ cần đăng ký kinh doanh tại quận, huyện là có thể hoạt động.

Thực tế, hiện rất nhiều chị em đang có sự nhầm lẫn tai hại về khái niệm trung tâm thẩm mỹ và bệnh viện thẩm mỹ. Họ cho rằng hai nơi này có công năng giống nhau nên rất qua loa trong việc lựa chọn địa chỉ làm đẹp. Đây sẽ là sai lầm lớn và có thể sẽ khiến nhiều chị em "tiền mất tật mang". 

Theo quy định của Bộ Y tế, thẩm mỹ viện chỉ được phép thực hiện các dịch vụ làm đẹp không xâm lấn, ứng dụng công nghệ chăm sóc da và điều trị da có sự giám sát của các bác sĩ chuyên khoa Da.

Những hoạt động khác như tiêm, tiểu phẫu nhỏ như bấm mí, phun xăm... đều phải được bác sĩ chuyên khoa phụ trách và thẩm mỹ viện đó phải được cấp phép. Còn những hoạt động khác như hút mỡ, nâng ngực, gọt hàm... thì phải được thực hiện tại các bệnh viện có đầy đủ các điều kiện y tế đạt chuẩn an toàn như đội ngũ bác sĩ gây mê, bác sĩ chuyên khoa, phòng mổ và trang thiết bị hiện đại, môi trường chuẩn an toàn theo quy định của Bộ Y tế, đội ngũ chăm sóc hậu phẫu và trực cấp cứu 24/24...

Quy định là vậy nhưng rất nhiều trung tâm thẩm mỹ làm đẹp, spa lại quảng cáo có thể làm được những hoạt động phẫu thuật thẩm mỹ xâm lấn. Đây được xem là hoạt động chui, không được cấp phép, không đảm bảo an toàn cho bệnh nhân khi thực hiện.

Ông Nguyễn Quang Trung - trưởng phòng Nghiệp vụ Y Dược (Sở Y tế Hà Nội) cho biết: "Một bệnh viện chuyên ngành thẩm mỹ được cấp phép như đối với một cơ sở khám chữa bệnh, có các quy định chặt chẽ như đối với một phòng khám đầy đủ điều kiện về chất lượng, trình độ chuyên môn của đội ngũ y bác sĩ cũng như trang thiết bị phòng khám. Trong khi đó, các cơ sở spa, thẩm mỹ viện không được cấp phép phòng khám mà vẫn tiến hành các phương pháp phẫu thuật, đưa ra những lời quảng cáo không đúng với chức năng của mình. Hiện Sở Y tế Hà Nội đang tiến hành kiểm tra và xử lý những đơn vị khi bị tố cáo vi phạm".

Theo ông Trung, khi tiến hành kiểm tra các cơ sở làm đẹp, thẩm mỹ viện sẽ xem xét những danh mục hoạt động mà các đơn vị này đã đăng ký, cơ sở vật chất, trình độ chuyên môn của nhân viên, bác sĩ... Nếu phát hiện sai phạm sẽ xử lý ngay lập tức để tránh những hậu quả không đáng có.

Còn về vấn đề bác sĩ chuyên khoa này liệu có được xử lý, khám chữa bệnh cho một chuyên khoa khác hay không, đặc biệt là trong ngành thẩm mỹ thì việc này cần được quản lý chặt chẽ, phải có được sự đồng ý của hội đồng bệnh viện mới được làm.

Vì không phải cứ có chứng chỉ hành nghề tạo hình - thẩm mỹ thì muốn làm gì cũng được. Đã có không ít trường hợp biến chứng thương tâm xảy ra do các bác sĩ không có tay nghề chuyên môn, không chứng chỉ thực hiện chui, gây nhiều đau đớn cho các chị em. 

Muôn chiêu nhận diện trung tâm thẩm mỹ và bệnh viện chuyên khoa phẫu thuật 

Ngoài việc các cơ quan quản lý nhà nước chuyên trách tăng cường kiểm tra, đánh giá, thẩm định các cơ sở thẩm mỹ thì bản thân các chị em cũng phải biết cách tự bảo vệ bản thân mình.

Theo ông Quang Trung, mọi người có thể phân biệt được các cơ sở phòng khám được cấp phép bằng cách nhìn biển hiệu. Theo quy định, biển hiệu của các cơ sở phòng khám đều ghi rõ số giấy phép hoạt động và chứng chỉ hành nghề của Sở y tế cấp. Còn những cơ sở nào chỉ được hoạt động dưới dạng spa làm đẹp, chăm sóc da đơn thuần thì không có.

Ngoài ra, các chị em cũng nên tìm đến cơ sở có uy tín, không chỉ nên tin vào những lời quảng cáo bắt tai, bắt mắt của những đơn vị thẩm mỹ. Cụ thể, các chị em nên tìm hiểu về các giấy tờ cấp phép thành lập, chứng chỉ hành nghề thẩm mỹ hay xem xét xem viện thẩm mỹ này có đủ điều kiện để thực hiện các ca phẫu thuật thẩm mỹ không.

Tiếp đó là đội ngũ của y bác sĩ tại đây, có đủ kinh nghiệm để giúp việc phẫu thuật diễn ra an toàn hay không. Đối với bác sĩ trực tiếp làm thẩm mỹ cho mình, các chị em cũng nên tìm hiểu rõ chuyên môn và tay nghề của bác sĩ liệu có phù hợp với hoạt động thẩm mỹ xâm lấn.

Ngoài ra, tuyệt đối không nên ham "của rẻ" trong việc phẫu thuật thẩm mỹ. Bởi đi kèm với đó là rất nhiều nguy cơ như gặp phải như bác sĩ chuyên môn thấp, trang thiết bị không tốt, quy trình khám chữa không đảm bảo...

Lương Chi