Dân gian quan niệm, khi chết đi, phần mộ chính là nhà của người đã khuất. Ngôi nhà ở chốn nhân gian, không còn là nhà của họ nữa. Chính vì vậy, mỗi khi có giỗ hay tết đến xuân về, con cháu phải thắp hương khấn thần Táo, để thần mở cửa cho các vong linh về nhà hưởng lễ vật ngày Tết.

Sau đó đến tận “nhà” để mời các cụ về hưởng lễ. Nếu con cháu không mời về, thần Táo Quân sẽ không cho người đã khuất vào nhà (bởi khi này họ chỉ là khách). Dù có mâm cao cỗ đầy, vong linh ông bà, tổ tiên cũng không được hưởng.

Không đi tảo mộ khi trời đã tối

Thời gian tốt nhất khi đi tảo mộ là những ngày ấm áp, tạnh ráo. Bạn không nên đi quá sớm khi sương chưa tan hay quá muộn khi trời đã tối. Bởi khi này, âm khí nặng nề, không tốt cho sức khỏe của người đi tảo mộ.

Tất cả mọi người trong gia đình đều có thể đi tảo mộ

Thông thường, tảo mộ là dịp để mọi người quây quần bên nhau, cùng nhớ về người đã khuất với lòng thành kính. Chính vì vậy, tất cả mọi người trong gia đình đều có thể tham gia hoạt động này.

Tuy nhiên, riêng với trẻ nhỏ và bà bầu thì nên hạn chế. Bởi nghĩa trang là nơi có rất nhiều âm khí, các loại vi khuẩn sinh sôi từ thân thể những người đã mất. Chính vì vậy, đối với những bà bầu ở tháng cuối hay con trẻ dưới 1 -2 tuổi hoặc người đang ốm nên hạn chế đến đây. Bởi khi này, cơ thể bạn khá yếu, rất dễ bị vi khuẩn xâm nhập, ảnh hưởng đến sức khỏe. Hoặc khi về nhà dễ bị nhiễm phong hàn hoặc một số bệnh thời khí.

Nên phát quang cây cối khi đi tảo mộ

Khi đi tảo mộ, các gia đình cần chuẩn bị cuốc/xẻng/dao để phát quang cây cối rậm rạp quanh mộ, đắp thêm đất để mộ được đầy đặn, đẹp đẽ hơn.

Ngoài ra, nên mang vôi ve/sơn, khăn ẩm, sô nước (đối với những ngôi bộ đã được xây sửa) để lau dọn, sơn sửa lại phần mộ.

Nên mang hoa cúc, hoa lay ơn ra mộ

Bó hoa cúc/hoa lay ơn hoặc cây hoa cúc để cắm hoặc trồng cảnh phần mộ. Cũng có nơi người ta trồng cây xương rồng để bảo vệ mộ khỏi những tác nhân từ con người, động vật. Tuy nhiên, nó lại gây trở ngại khá nhiều khi bạn muốn dọn dẹp, thắp hương ở phần mộ nhà mình.

Mang theo lễ cúng

Khi ra tảo mộ cuối năm, bạn nên mang theo lễ cúng gòm 1 bộ tam sinh, giấy ngũ sắc, hương/nhang, đèn, quần áo mã, nước lọc sạch, rượu, trầu cau cùng hoa quả, bánh kẹo tùy gia chủ.

Nếu kết hợp tảo mộ với hành lễ cúng “hàn long mạch” thì cần dùng nước ngũ vị, hàng the tưới xung quanh mộ và tạ lễ như khi mới an táng người mất.

Hành lễ thắp hương cầu khấn phải là người có tâm

Sau khi sửa sang phần mộ, bày biện lễ vật, cần nghiêm mình, kính cẩn đứng trước phần mộ, chắp tay vái lạy và mời người đã khuất về nhận lễ.

Thứ tự đứng thông thường là người cao tuổi đứng trước, sau đó người trẻ tuổi đứng phía sau. Con trai đứng trước, con gái đứng sau. Người hành lễ thắp hương cầu khẩn phải là người có tâm, khi thắp nhang thì phải nghiêm túc, thành kính với người đã khuất.

Minh Hà