Và dòng suy nghĩ và cảm xúc của tôi cũng chằng chịt và hỗn độn hệt như vậy: lúc yêu lúc ghét, khi thư giãn vui sướng, lúc căng thẳng lo lắng, khi choáng ngợp ngỡ ngàng, lúc lại trầm ngâm suy tư.

Trước khi lên đường, tôi được nghe nhiều lời cảnh báo về những điều xấu xí của du lịch Ấn Độ. Có đặt chân lên đất Ấn rồi mới thấy thực ra, những điều ấy đều… đúng.

Ấn Độ bẩn thỉu? Chính xác luôn. Bụi bặm luôn phủ dày trong không khí. Việc hít thở do đó cũng trở nên e dè, và nếu lơ đễnh một chút, bạn rất có thể dẫm phải những bãi “mìn” của gia súc rải rác đầy trên đường. Trong khi đó, người bán hàng vẫn hồn nhiên xào nấu ngay bên cạnh… một đống rác to tướng và một nhà vệ sinh bốc mùi.

Những hàng hoa quả trông rất ngon mắt. Tuy nhiên, bạn chỉ nên mua các loại trái cây vẫn còn vỏ và rửa sạch chúng trước khi ăn

Ấn Độ chặt chém? Cũng đúng nốt. Việc mua hàng giống như ở trong cuộc thi “hãy chọn giá đúng” mà phần thua hầu hết thuộc về người mua. Bạn chưa kịp hí hửng với một món đồ đẹp đẽ mới mua thì ông chủ cửa hàng bên cạnh đã chào mời món hàng đó với giá thấp hơn… năm lần. Chưa kể, những người bán hàng còn rất hay “bỗng dưng đếm nhầm”, nên hãy kiểm tra cẩn thận khi nhận lại tiền thừa.

Nếu đã quen với tình hình giao thông hỗn loạn ở Việt Nam, bạn hẳn sẽ có định nghĩa mới về hỗn loạn đối với giao thông Ấn Độ. Trên những con đường đông nghịt giờ cao điểm, xe, người, bò và chó đan vào nhau từ mọi phía, mọi chiều, không theo trật tự nào cả. Nhưng cũng chỉ cần khoảng trống nửa mét là các bác tài rickshaw có thể vượt, quay đầu hay rẽ trái. Nếu bạn thắc mắc làm cách nào mà họ tài thế thì tôi sẽ trả lời: “Đó là một câu hỏi hay!”

Quang cảnh đông đúc trên đường phố thủ đô Delhi

Nhưng bên dưới vẻ ngoài bụi bặm, xô bồ và hỗn độn ấy là sự kỳ vĩ của cảnh quan thiên nhiên, sự tráng lệ của kỳ quan kiến trúc, sự phong phú của lớp tầng văn hóa, sự phức tạp của hệ thống tôn giáo tín ngưỡng… Tất cả tạo nên một nền văn minh đồ sộ và huyền bí, mà theo nhà văn Hồ Anh Thái thì “càng bơi càng khó thấy bờ”.

Ấn Độ khiến người ta choáng ngợp với những trải nghiệm khác biệt mà mỗi vùng miền mang lại. Từ những phố thị ồn ào, đông đúc ở thủ đô Delhi đến những đồi chè xanh mướt, bình yên ở Darjeeling, từ sa mạc rực rỡ huy hoàng ở vùng Rajasthan, bãi biển miên man cát trắng ở Goa đến cánh rừng rậm nhiệt đới ở bang Assam. Từ Varanasi đậm chất Hindu đến Kolkata mang phong cách châu Âu hay vùng Ladakh chịu ảnh hưởng của Phật giáo Tây Tạng… Chẳng thế mà người ta vẫn ví Ấn Độ như một “tiểu lục địa”.

Từ Varanasi, thánh địa lâu đời và linh thiêng bậc nhất của đạo Hindu...

 ...đến Kolkata mang phong cách châu Âu

Ấn Độ khiến người ta thán phục trước những tuyệt tác kiến trúc kỳ vĩ và tinh tế. Tôi sẽ còn nhớ mãi khoảnh khắc ngôi đền Taj Mahal nhuốm mình trong những tia nắng tinh khôi đầu tiên của ngày, tựa hồ như một giấc mơ tuyệt đẹp. Vậy là đã mấy trăm năm trôi qua, ngôi đền vẫn trường tồn như mối tình bất diệt giữa hoàng đế Shah Jahan và nàng Mumtaz Mahal, khiến hàng triệu người lặn lội đến đây, chiêm ngưỡng và ra về với những ký ức đã khắc sâu vào tâm trí.

Taj Mahal - Viên ngọc tuyệt mỹ của kiến trúc Ấn Độ. Người đời ca tụng vẻ đẹp của Taj Mahal bằng mỹ từ “Giọt lệ trên gương mặt vĩnh hằng”

Và còn có cả những phút giây trầm ngâm suy tư, như khi tôi đứng bên bờ sông Hằng ở thánh địa Varanasi, nhìn những đám lửa bập bùng cháy trên đài thiêu xác, miên man nghĩ về sự hữu hạn của kiếp người, về tính chất văn minh hay mông muội, và cả về sự bao la của dòng sông mẹ, nơi đã đưa tiễn các linh hồn trở về cõi cực lạc cũng như dang tay đón những sinh linh đến với trần thế.

Những tín đồ Hindu giáo tin rằng được hóa thân trong ngọn lửa và trở về với dòng sông Hằng ở Varanasi sẽ giúp gột rửa mọi tội lỗi và đưa linh hồn tới cõi niết bàn.

Ấn Độ, nơi mọi giác quan được kích thích đến cực điểm, nơi mọi xúc cảm được đẩy tới cao trào, nơi bạn sẽ ghé thăm không chỉ một lần mà còn quay trở lại nhiều lần nữa để rồi thốt lên: “Kinh ngạc Ấn Độ!”

Minh Phạm