Phổi rấm rứt, nhức nhối như bị gặm nhấm

Năm nay cô Hà Thị Tuyến (huyện Thanh Thủy, Phú Thọ) tròn 54 tuổi. Đó cũng là chừng ấy năm cô Tuyến sống chung với khói thuốc lào. Trước là bố đẻ hút, sau này là chồng và con hút thuốc. Cô mắc bệnh hen phế quản co thắt từ nhỏ.

Đến năm 2007, bệnh hen phế quản bùng phát dữ dội, cô Tuyến ho ra máu. Cô được điều trị tại bệnh viện tuyến huyện. Tuy nhiên, do lao động cực nhọc, bệnh của cô đã biến chứng lên phổi.

Khi lên đến bệnh viện Phổi Trung ương, bác sĩ cho biết, phổi cô Tuyến đã bị xơ hoàn toàn. Mặc dù không hút thuốc nhưng do hít phải khói thuốc lào triền miên từ nhỏ, phổi của cô không khác gì phổi của những người nghiện hút thuốc. Vậy mà con cô Tuyến vẫn một mực cãi cùn: “Mẹ có hút thuốc đâu mà mắc bệnh phổi?”.

Cô Tuyến điều trị bệnh tại bệnh viện Phổi Trung ương. Ảnh: Thu Hà

Năm 2014 – 2017 là thời điểm bệnh phổi của cô bùng phát nặng nhất. Nguyên nhân do một năm trước đó, cô Tuyến đi làm giúp việc tại Hà Nội. Chủ nhà bán đồ ăn sẵn, cô Tuyến phải đứng nấu nướng, rang ruốc, rang lạc rất lâu bên cạnh bếp than tổ ong

“Bỗng dưng đang đêm, cô lên cơn khó thở, chủ nhà phải đưa đi cấp cứu ngay lập tức. Lúc này, cô mới biết phổi của cô đã rỗ như than tổ ong, thậm chí có mủ ở phổi bên phải. Hít khí bếp than tổ ong chính là nguyên nhân khiến bệnh thêm nặng nề. Nhưng kinh tế khó khăn, cô cứ điều trị một thời gian rồi lại về quê uống thuốc. Chỉ khi nào khó chịu quá cô mới nằm viện. Giờ cô cảm giác hai bên phổi cứ đau rấm rứt, cào cấu, nhức nhối khó chịu như có con gì gặm nhấm bên trong! Cô chỉ ước được trả lại hai lá phổi khỏe mạnh để còn trông cháu”, cô Tuyến nghẹn giọng.

Về lâu dài sẽ gây ung thư phổi

Theo Thạc sĩ, bác sĩ Vũ Văn Thành, Trưởng khoa Phổi mãn tính, Bệnh viện Phổi Trung ương, trường hợp của cô Tuyến là minh chứng điển hình cho tác hại của khói thuốc.

“Nếu trong nhà có người hút thuốc thì nhà dù thông thoáng đến mấy, người sống trong nhà vẫn bị ảnh hưởng”, bác sĩ Thành khẳng định.

Thực tế khám chữa bệnh bác sĩ Thành đã gặp không ít những phụ nữ mặc dù không hút thuốc bao giờ mà đến đây phổi y như người hút thuốc. Khai thác thói quen sinh hoạt thì thấy, chồng và con họ đều hút và phụ nữ trong nhà hít phải khói thuốc một cách thụ động. Nếu trong nhà đun nấu bằng bếp than tổ ong thì bệnh sẽ càng thêm nặng nề.

“Khí bếp than tổ ong ảnh hưởng trực tiếp lên niêm mạc mũi, gây bệnh viêm phế quản và về lâu dài sẽ gây ra ung thư phổi. Nhiều người phải vào đây điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính do hai nhà bên cạnh là hai quán phở, đun nấu bếp than suốt ngày. Thậm chí phụ nữ bị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính nhiều hơn nam giới vì thời lượng đứng đun bếp của họ nhiều hơn nam giới”, Bác sĩ Thành cho biết.

Không chỉ vậy, khói thuốc và khí than tổ ong còn khiến khiến bệnh hen khởi phát với những người bị hen mãn tính và gây ra bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới với trẻ em.

Bác sĩ Thành khẳng định, để phòng tránh ba loại bệnh trên, đặc biệt là những ngày thời tiết đang chuyển lạnh sâu, ngoài tuân theo chỉ định điều trị của bác sĩ, giữ ấm cơ thể, người dân cần giữ gìn vệ sinh nhà cửa, không nên ngại trời lạnh mà “lười” rửa bát, để bát bẩn qua đêm trong bồn rửa.

Đây là nguyên tắc số 1 để phòng bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. “Chỉ cần một con gián bò vào chiếc bát bẩn, trong nhà có khói thuốc cũng có thể khiến cho cơn hen khởi phát”, Bác sĩ Thành nhấn mạnh.

 Thu Hà