Mỗi lần tới ngày hành kinh, chị Nguyễn Phương Thảo (28 tuổi, Cầu Giấy, Hà Nội) đau bụng tới mức tái mặt. Tháng nào chị Hoa cũng phải chịu 2 ngày bị các cơn đau hành hạ. Cơn đau âm ỉ từ lưng, tới bụng, chân mỏi, ngực căng tức để giảm bớt đau đớn, chị Thảo thường phải dùng thuốc giảm đau.

Cùng chung cảnh ngộ thường xuyên bị đau bụng kinh như chị Thảo đó là trường hợp của chị Lê Thúy Lan (Xuân Đỉnh, Hà Nội). Cứ tới ngày hành kinh, chị Lan thường phải xin nghỉ và cắn răng chịu đựng cơn đau. Chị Lan không dám dùng thuốc giảm đau vì chị đang phải điều trị bệnh đau dạ dày.

Theo Phó Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Lương y Bùi Hồng Minh, đau bụng kinh là do khí huyết không lưu thông, bị ứ trệ tạo ra các hòn máu cục cho nên gây ra những cơn đau quằn quặn cho người phụ nữ. Kinh nguyệt là do khí huyết sinh ra, huyết tùy thuộc vào sự vận hành của khí. Khi khí huyết đầu đủ, thuận thì kinh thông, không bị đau bụng khi tới kỳ kinh nguyệt.

Một số vị thuốc rất tốt giúp lưu thông khí huyết trong thời kỳ kinh nguyệt, trục ứ huyết giảm bớt đau bụng kinh thường được dùng như, hương phụ, ích mẫu, hoa hồng, trinh nữ hoàng cung…

“Trong thời kỳ kinh nguyệt do có thể người phụ nữ mất máu nên rất dễ nhiễm hàn. Nếu cùng một lúc tắm và gội có thể làm ảnh hưởng tới sự lưu thông của khí huyết tăng triệu chứng đau bụng kinh hơn. Vì vậy, phụ nữ có đau bụng kinh không nên tắm gội cùng một lúc nhất là khi thời tiết lạnh. Nếu có gội đầu cần sấy tóc khô sau đó mới nên đi tắm. Trong thời gian kinh nguyệt, chị em cũng nên hạn chế ăn đồ ăn lạnh, uống nước lạnh, ở trong điều hòa quá lạnh… có thể  kích thích tử cung co bóp mạnh và gây đau quằn quặn”, Lương y Bùi Hồng Minh nói.

Theo chuyên gia này, để giảm đau bụng kinh cần giữ ấm cơ thể, chườm túi nóng, dùng dầu nóng mát xa vùng bụng để khí huyết lưu thông tốt hơn.

Có nên cắn răng chịu đựng cơn đau?

PGS.TS Nguyễn Thị Hoài Đức cho hay đau bụng kinh được chia làm hai loại đau bụng nguyên phát và đau thứ phát. Đau bụng kinh nguyên phát là sinh lý hết sức bình thường do liên quan tới quá trình phóng noãn, cơ tử cung co bóp mạnh, nội mạc tử cung sản sinh ra hóc môn Prosralandin kích thích co cơ tử cung và ruột non. Khi tử cung bị co thắt có thể thắt chặt mạch máu làm cho các tổ chức thiếu oxy gây ra các cơn đau. Đau bụng kinh nguyên phát thường sẽ giảm khi phụ nữ có quan hệ tình dục, sinh đẻ.

Đau bụng kinh thứ phát thường xảy ra sau nhiều năm hành kinh do có liên quan tới một số bệnh lý như lạc nội tử cung, viêm nhiễm, u xơ tử cung, polyp tử cung, tử cung đổ sau, tử cung dị dạng, u nang buồng trứng… Với những trường hợp này cần phải đi khám chuyên khoa để xác định nguyên nhân và cách điều trị thích hợp.

Theo một số nghiên cứu có khoảng từ 20-25% phụ nữ bị đau bụng kinh nguyên phát ở những mức độ khác nhau. Khi bị đau bụng kinh quá mức nên đi khám chuyên khoa không nên có chịu đau để tới mức phải nhập viện cấp cứu.

Bác sĩ Hoài Đức cho hay, sản phẩm có thể giúp phụ nữ giảm đau bụng kinh trong thời kỳ kinh nguyệt an toàn và chấp nhận được như thuốc tránh thai kết hợp có chứa nội tiết tố progesteron và estrogen. Thuốc có tác dụng giảm đau bụng kinh và số lượng máu kinh ra ít nhờ làm giảm sự tổng hợp chế xuất Prosralandin (hóc môn gây kích thích co bóp).

Ngọc Minh