Gần đây trên mạng xã hội Facebook có quảng cáo sản phẩm cai thuốc lá “cấp tốc”. Theo lời quảng cáo, sản phẩm này rất hiệu quả giúp cai thuốc lá chỉ sau một liệu trình sử dụng từ 5-7 ngày.

Được biết khi sử dụng loại thuốc được điều chế từ thuốc nam này sẽ ức chế chất nicotine làm mất đi vị thơm ngon của thuốc. Loại thuốc này có vị cay nồng sẽ tạm thời ức chế cơ thèm thuốc khi súc miệng. Sau 2-3 ngày sử dụng, người dùng sẽ giảm dần cơn thèm thuốc và sau 5-7 ngày sẽ bỏ hẳn thuốc và ghét mùi khói thuốc. Trong thời gian cai thuốc, người dùng tuyệt đồi không hút thuốc…

Người nghiện thuốc lá muốn cai thuốc phải kết hợp điều trị hỗn hợp mới có cơ hội thành công.

Theo TS. BS Trần Thị Hồng Thu, Chuyên khoa Tâm thần Phó Giám đốc (Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương), việc điều trị cai thuốc lá rất khó khăn, không chỉ đơn giản là súc một loại nước làm mất cơn thèm thuốc lá là hiệu quả. Thuốc lá có nicotine, cho nên khi hút vào sẽ khiến các tế bào thần kinh quen với sự tồn tại của nicotine. Nếu không có nicotine, não sẽ gặp cản trở khiến cho người hút cảm thấy khó chịu và phải hút thuốc.

Vì vậy, nghiện thuốc lá không chỉ là một thói quen mà là một loại bệnh. Người nghiện thuốc lá cần phải được điều trị hỗn hợp, bệnh nhân sẽ phải dùng thuốc và thay đổi thói quen của bản thân. Điều này đồng nghĩa với việc một bệnh nhân nghiện thuốc lá nếu chỉ dùng ý chí mà không dùng thuốc dể cai sẽ không thành công và ngược lại.

Chưa có thuốc cai thuốc lá đặc trị

Chuyên gia khuyến cáo thuốc lá gây ra rất nhiều bệnh tật và có thể gây nghiện. Chất nicotine có tác dụng kích thích nhanh mạnh, gây hưng phấn tức thời mà nicotine sẽ khiến người hút nghiện thuốc lá từ trung bình đến nặng và một khi nghiện thì rất khó bỏ. Nhiều so sánh cho thấy nghiện nicotine cũng khó từ bỏ không thua kém nghiện heroin.

Hiện nay, các sản phẩm cai nghiện thuốc lá rất đa dạng từ xách tay từ nước ngoài cho tới các sản phẩm thuốc cổ truyền dân tộc. Tuy nhiên, theo chuyên gia, các sản phẩm này mang tính chất thương mại nhiều hơn là thuốc. Nếu một sản phẩm được cấp phép là thuốc cần phải có thử nghiệm lâm sàng trên nhiều bệnh nhân, đưa ra kết luận tỷ lệ thành công và thất bại…

“Tại Việt Nam vẫn chưa có các loại thuốc đặc trị để điều trị. Việc điều trị cho bệnh nhân cai thuốc lá đều dùng tới các loại thuốc xách tay từ nước ngoài. Trong dân gian các dược liệu có tác dụng cai thuốc chỉ có tác dụng rất nhỏ. Hầu hết các sản phẩm đó có tính thương mại chứ không phải là thuốc và không có cấp phép của Bộ y tế”, bác sĩ Hồng Thu nói.

Theo các nghiên cứu chất độc của khói thuốc lá gây hại cơ thể từ thời điểm chúng xâm nhập qua miệng và mũi. Khói thuốc có chứa hơn 7.000 chất phần lớn là chất độc hại, trong đó có khoảng 60 chất là tác nhân gây ung thư. Mỗi năm Việt Nam có 40.000 người tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá và 33 triệu người không hút thuốc bị ảnh hưởng do hít khói thuốc thụ động.

Khói thuốc lá gây hại cơ thể từ thời điểm chúng xâm nhập qua miệng và mũi. Chúng phá hủy mô và tế bào ở tất cả các đường dẫn tới phổi. Khi khói thuốc được hít vào, chất độc của chúng được hấp thu tại phổi. Quá trình này kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, viêm nhiễm đường hô hấp gây tổn thương trong lòng mạch máu. Người hút thuốc lâu ngày sẽ bị  bệnh tắc nghẽn mãn tính, ung thư da, sâu răng, ung thư phổi, ung thư họng, ung thư thanh quản, bệnh tim mạch, loãng xương, dị dạng tinh trùng… Đối với phụ nữ, việc hút thuốc làm tăng nguy cơ ung thư vú, ung thư cổ tử cung, rối loạn kinh nguyệt… Trẻ con hít khói thuốc nhiều sẽ bị còi xương, trí tuệ chậm phát triển, suy dinh dưỡng đối với trẻ em.

Ngọc Minh