Mới đây, chị Hà Thanh Thúy (34 tuổi, Ứng Hòa, Hà Nội) đi khám sức khỏe, bác sĩ chẩn đoán chị bị loãng xương nhẹ. Theo lời bác sĩ tư vấn, chị nên ăn những thực phẩm giàu canxi và uống thêm sữa.

Theo lời khuyên của bác sĩ, chị Thúy mua thêm sữa nhập ngoại để uống. Tuy nhiên, khi uống sữa xong, chị Thúy thường có các triệu chứng như: đầy hơi, khó tiêu kèm theo tiêu chảy. Lúc đầu, chị Thúy cho rằng, đây chỉ là trạng thái rối loạn tiêu hóa do ăn uống không hợp vệ sinh. Nhưng khi chị dừng uống sữa thì các triệu chứng đầy bụng như trên biến mất.

Theo Ths.Bs Doãn Thị Tường Vi, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng lâm sàng, sữa là một sản phẩm giàu dinh dưỡng, cần thiết cho sức khỏe đặc biệt là cung cấp canxi cho con người. Khi uống sữa thường xuất hiện những triệu chứng như: đầy hơi, tiêu chảy là do cơ thể không dung nạp đường lactose có trong sữa bò, dê… Loại đường này có chủ yếu trong sữa bò và có trong sữa mẹ khoảng 7%.

Không thể tiêu hóa đường Lactose có trong sữa là nguyên nhân gay ra tình trạng khó chịu ở hệ tiêu hóa sau khi uống.

“Đường lactose tiêu hóa dễ là nhờ vào các men lactase được các niêm mạc tế bào ruột tiết ra để cắt nhỏ đường lactose trở thành đường glucose. Khi đường lactose không được phân hủy, nó sẽ gây ra tính trạng khó tiêu. Nhóm đối tượng thường gặp không thể dung nạp đường lactose là ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, người già, người trong suốt cuộc đời chưa từng sử dụng sữa và các sản phẩm từ sữa”, bác sĩ Doãn Thị Tường Vi nói.

Người bị rối loạn hấp thụ sữa có triệu chứng gì?

Triệu chứng của người rối loạn hấp thu sữa là sau khi uống sữa có các dấu hiệu như: sôi bụng, trung tiện, buồn nôn, đi ngoài phân chua, hậu môn đỏ, đi ngoài nhiều lần trong ngày, xét nghiệm trong phân có máu hoặc chất nhầy, soi phân có hồng cầu, độ PH dưới 7. Các triệu chứng trên thường xuất hiện sau 30 phút hoặc 2 tiếng khi sử dụng các sản phẩm từ sữa và ăn các sản phẩm có đường lactose.

Bác sĩ Doãn Thị Tường Vi khuyến cáo, người bị rối loạn hấp thu sữa, khi ăn các sản phẩm chế biến từ sữa có đường lactose đều xảy ra trạng đầy bụng và khó chịu. Khi trẻ nhỏ dưới 2 tuổi uống sữa có những triệu chứng đau bụng, đi ngoài phân loãng và chua, phụ huynh không cho trẻ dùng nữa và đi khám để xác định nguyên nhân có phải do bị rối loạn hấp thu sữa hay không.

“Sữa là một sản phẩm bổ dưỡng nên khi bị rối loạn hấp thu sữa mà không biết có thể gây ra tác hại không tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, đối với trẻ nhỏ, can xi có nhiều trong tôm cua, cá… nhưng tôm phải ăn vỏ, cá ăn cả con, cua phải ăn yếm mới có được nhiếu canxi, nếu ăn như vậy rất khó cho trẻ nhỏ”, bác sĩ Tường Vi nói.

Rối loạn dung nạp sữa có thể gây hậu quả nghiệm trọng, đặc biệt với trẻ nhỏ có thể dẫn đến suy dinh dưỡng nặng. Mất dung nạp lactose nếu do do vi rút, vi khuẩn (thứ phát) sẽ phải mất 1-2 tuần để điều trị. Trường hợp trẻ không dung nạp được lactose do cơ thể cần phải thay thế loại sữa cho trẻ uống, khi mua nên chọn loại sữa không có đường lactose.

Đối với người lớn bị rối loạn hấp thu sữa mà muốn dùng sữa nên kết hợp xen kẽ sữa có đường lactose và sữa không có đường lactose. Nên duy trì uống sữa ở mức an toàn, khi mới bắt đầu uống chỉ nên uống ly nhỏ từ 30ml. Khi cơ thể đã thích ứng được sẽ tăng lên 50ml – 70ml -100ml kết hợp uống thêm men tiêu hóa. Trong trường hợp tăng số lượng sữa uống nếu thấy đầy bụng nên quay lại ngưỡng an toàn. Lưu ý chỉ nên uống sữa khi đã ăn no và cách bữa ăn chính ít nhất 45 phút.

Bác sĩ Doãn Thị Tường Vi cho biết thêm, cần phải phân biệt mất dung nạp sữa và dị ứng sữa. Nếu người bị mất dung nạp đường lactose sẽ khó chịu đau bụng, tiêu chảy. Còn dị ứng sữa bò thường là do dị ứng đạm trong sữa với triệu chứng điển hình như: nổi ban trên da, nổi chàm, nặng có thể khó thở…

Ngọc Minh