Khán giả yêu điện ảnh Việt Nam có lẽ không ai xa lạ gì gương mặt nghệ sĩ Kim Xuyến. Có những người không biết tên bà, nhưng hễ nhìn gương mặt bà diễn viên xuất hiện trên TV là nhận ran gay người nghệ sĩ chuyên đóng những vai thứ phản diện, những”bà hàng xóm” lắm lời…

Kim Xuyến thi tuyển vào đoàn văn công Hà Nội (nhà hát kịch Hà Nội) vào những năm 1962. Dù rất đam mê nhưng khi bước chân vào nghề, nữ nghệ sĩ chỉ được thử sức ở những vai phụ, vai quần chúng nhỏ. Điều này khiến cho Kim Xuyến khi ấy hoang mang và có ý định bỏ nghề.

Nghệ sĩ Kim Xuyến thời trẻ.

Đến khi Kim Xuyến tập vở Hà Nội năm 1946 vai cô du kích, khi đó soạn giả quên mang kịch bản, chỉ có Kim Xuyến là nhớ như in từng lời thoại. Từ đó bà được mọi người để ý và giao cho những vai có nhiều cá tính hơn.  Đặc biệt là vai diễn cô Tâm trong bộ phim " Canh Bạc" của Kim Xuyến đã tạo nên sự bứt phá trong diễn xuất phim ảnh của Việt Nam.

Chi tiết "mạnh bạo" là cảnh nghệ sĩ Kim Xuyến mặc áo hai dây trên phim. Hình ảnh này đã trở thành cảnh kinh điển khó có thể quên. Bởi khi ấy, áo hai dây được coi là một món quần áo hở hang, không đứng đắn.

Kim Xuyến với vai bà Tâm bán phở trong "Canh bạc". Hình ảnh mặc áo 2 dây mát mẻ của nữ nghệ sĩ gây ấn tượng mạnh với khán giả cách đây 28 năm.

Ngoài ra, nghệ sĩ Kim Xuyến còn gây dấu ấn với các phim như :  Đông - Ki ra phố, Nửa vầng trăng còn lại, Con sẽ làm cô chủ, Năm ngày làm thượng đế… Hầu hết những vai diễn của nghệ sĩ Kim Xuyến đều là tuyến phụ. Tuy nhiên, bà không hề coi thường mà luôn đem chất diễn riêng của mình vào những vai phụ ấy

Theo bà, người nghệ sĩ không nhất thiết thành công khi được vào những vai chính mà quan trọng là người ta có biết biến cái nhược điểm thành ưu điểm của mình. Đó là lí do vì sao, Kim Xuyến không thành công từ những vai chính diện nhưng bà lại ấn tượng trong những vai thứ phản diện.

Vì quen dạng vai đó nên bà chẳng có thể đóng được những nhân vật hiền lành của những vai chính diện. Nhiều khán giả cũng quá quen với những nhân vật bà thể hiện: chanh chua đanh đá, tham lam, ngồi lê đôi mách… Nhưng ngoài đời, nghệ sĩ Kim Xuyến lại là người vô cùng dễ mến. Bà luôn vui vẻ pha trò cho mọi người, dù giận đến mấy cũng chưa hề nặng lời với ai bao giờ.

Nghệ sĩ Kim Xuyến ngoài đời thật luôn vui tươi, dễ gần.

Cũng khó ai có thể ngờ, người đàn bà chanh chua, lườm nguýt trên phim lại là một người vợ hết lòng yêu thương chồng con ngoài đời thật. Nữ nghệ sĩ gạo cội gặp chồng trong một lần đi giao lưu với đội tuyển bóng đá bên pháo binh. Với vẻ đẹp và sự sôi nổi của mình, Kim Xuyến đã khiến cho cầu thủ mặc áo lính Bùi Quý Quang phải xao xuyến.

Hai người cưới nhau khi tuổi đời còn rất trẻ. Ông 22 và bà 20 tuổi. Sau đó bà vừa theo nghề , vừa làm vợ, làm mẹ. May mắn là chồng và các con đều hiểu, thông cảm với công việc của Kim Xuyến.

Các con lớn của bà đã định cư bên Đức và ổn định. Chưa kịp sang thăm con thì chồng bà lại lên cơn tai biến. Từ chục năm nay, bà tự tay chăm sóc ông từ bữa ăn, giấc ngủ, đưa ông đi vật lý trị liệu, giúp ông luyện tập hàng ngày...

 

Ngoài thời gian chăm sóc chồng và cháu, bà vẫn nhận những vai nhỏ, đi về trong ngày. Trước khi đi diễn bà không quên nấu cơm cho ông và nhờ con dâu dọn cho bố ăn. Có hôm quay muộn nửa đêm mới xong nhưng bà vẫn bắt xe về vì biết có chồng đang chờ.

Ở tuổi 77, bà vẫn luôn nhận mình là người hạnh phúc. Xin chúc bà sức khỏe và cảm ơn bà vì những cống hiến thầm lặng của mình cho nền điện ảnh nước nhà.

DUY MON (tổng hợp).